ျမန္မာ ကို ကြၽန္ သဖြယ္ ေစခိုင္းသည္ ဟု စြပ္စြဲ ခ်က္ေၾကာင့္ ထိုင္း ကို အေနာက္ ကုမၸဏီ မ်ား ဖိအားေပး

ထိုင္း ကုမၸဏီႀကီးမ်ား က ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ား အေပၚ လူကုန္ ကူးျခင္းႏွင့္ ေငြ၀ယ္ ကၽြန္ခဲ့သို႔ ခိုင္းေစျခင္း လုပ္ငန္း မ်ား ႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈ မ်ား ရွိေနေၾကာင္း စြပ္စြဲ မႈမ်ား ရွိေနသည့္ အတြက္ အေမရိကန္ လူ႔ အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ တခုက အေနာက္တိုင္း မွ အစားအစာ လက္လီ ေရာင္းခ် သည့္ ကုမၸဏီ မ်ား အေနျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ မွ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား ကို ဖိအားေပး ရန္ ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။

ေ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ ျမန္မာ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား မ်ား လုပ္ကိုင္လွ်က္ ရွိသည့္ ထိုင္း ငါးဖမ္း လုပ္ငန္း က႑ကို စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း တြင္ ၀ါရွင္တန္ အေျခစိုက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး ဖိုရမ္ (ILRF) က ေတာင္းဆို ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

လန္ဒန္ အေျခစိုက္ The Guardian သတင္းစာ က စံုစမ္းျခင္းျပဳလုပ္ ခဲ့ျခင္းျဖစ္ ၍ ကမာၻ တ၀ွမ္းရွိ စူပါ မားကက္ႀကီး မ်ားတြင္ ေရာင္းခ်ရန္ အတြက္ ပုဇြန္ မ်ား ထုတ္လုပ္ျခင္းလုပ္ငန္း တြင္ လူေပါင္း မ်ားစြာ ကို တိရိစာၦန္ မ်ား သဖြယ္ အေရာင္း အ၀ယ္ျပဳလုပ္ ေနၿပီး ထိုင္း ငါးဖမ္းေလွ မ်ားေပၚတြင္ မိမိ ၏ အလို ဆႏၵ မပါ ဘဲ အလုပ္ လုပ္ေနၾကရသည္ ဟု ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သည္။

CP Foods သည္ ျမန္မာ ေငြ၀ယ္ကၽြန္ လုပ္သားမ်ားကို အသံုးျပဳေနသည့္ ထိုင္း ငါးဖမ္းေလွမ်ားႏွင့္ အနီးကပ္ ဆက္သြယ္မႈ ရွိေနေၾကာင္း The Guardian သတင္းစာ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ ထိုသတင္းေၾကာင့္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ Carrefour အပါ အ၀င္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွ စူပါမားကက္ ကုမၸဏီ ၂ ခုက CP Foods ၏ ကုန္ပစၥည္းမ်ား ၀ယ္ယူျခင္းကို ရပ္ဆိုင္းခဲ့ၿပီး ျဖစ္ သည္။

“အလွ်င္ အျမန္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ ဖို႔ လိုပါတယ္။ (ပုဇြန္) ၀ယ္ယူသူေတြ ဖက္က အေရးယူမူ ဟာ ဒီေထာက္ပံ့ေရး ကြင္းဆက္ တေလွ်ာက္ မွာ ရွိေနတဲ့ အလုပ္သမားေတြ ရဲ႕ အေျခအေန ကို သိသိ သာသာ ေကာင္းမြန္ လာေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ILRF မွ လႈပ္ရွား မႈ ဒါ႐ိုက္တာ Abby Mills က ဧရာ၀တီ သို႔ ေျပာသည္။ “ဒါေပမယ့္ ILRF အေန နဲ႔ ဆက္သြယ္မႈ ျဖတ္ေတာက္႐ံု ပဲ ျဖတ္ေတာက္ၿပီး ထြက္သြား တဲ့ လုပ္ရပ္မ်ိဳး ကိုလည္း မေထာက္ခံ ပါဘူး” ဟုလည္း ဆိုသည္။

“ေထာက္ပံ့ သူေတြ နဲ႔ အဆက္ အသြယ္ မျဖတ္ေတာက္မီ ပထမဆံုး အလုပ္ သမားေတြ ေခါင္းပံုျဖတ္ ခံေန ရ တဲ့ အေျခ အေနလိုမ်ိဳး အေျခခံျပႆ      နာေတြ ကို ေျဖရွင္းဖို႔၊ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ ဖို႔ အတြက္ ေရြးခ်ယ္ ခြင့္ေပး ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

 

အေနာက္ တိုင္း ကုမၸဏီေတြ အေန နဲ႔ အမွန္တကယ္ အေျပာင္း အလဲျဖစ္ လာၿပီး ေထာက္ပံ့မႈ လမ္းေၾကာင္း ကို ပြင့္လင္းျမင္သာ ရွိလာ ေစဖို႔၊ အလုပ္သမား ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္မႈ ကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ တိုးတက္ လာဖို႔ နဲ႔ အလုပ္သမားေတြ ဖက္က သတင္း ပို႔ တိုင္ၾကား ရဲလာေအာင္ အားေပး ဖို႔ ေျဖရွင္း ဖို႔ နည္းလမ္း ရွာ ေဖြႏိုင္ ဖို႔ မိမိ တို႔ရဲ႕ စီးပြားဖက္ ထိုင္း ကုမၸဏီေတြ နဲ႔ အတူ လုပ္ေဆာင္ သင့္ပါ တယ္” ဟု Abby Mills ကေျပာသည္။

“သူတို႔ ကို ကုန္ပစၥည္းေထာက္ပံ့ေနသူေတြ ဖက္က တိက် တဲ့ စံႏႈန္းေတြ ရွိလာ ဖို႔နဲ႔ ေထာက္ပံ့မႈ လမ္းေၾကာင္း တေလွ်ာက္ မွာ အသံုးျပဳ လာေစ ဖို႔ ကုမၸဏီေတြ (အေနာက္တိုင္း ကုမၸဏီေတြ) ရဲ႕ အခန္း က႑ က အေရးပါ ပါတယ္။ ဒါက ဒီ အလုပ္သမား ေတြ ရဲ႕ ဘ၀ေနထိုင္မႈ နဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္ အေျခအေန ကို ေကာင္းမြန္ျမင့္တက္ လာေစႏိုင္ပါတယ္။ 

 

 ဒီလို တုန္႔ျပန္မႈ မ်ိဳးက ထိုင္း ႏိုင္ငံ ပင္လယ္စာ လုပ္ငန္း က႑ မွာ ဘာေၾကာင့္ အလုပ္သမား လူကုန္ကူး ခံရမႈ လႊမ္းမိုးေနရ တဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြ ကို လည္းေျဖရွင္း ႏိုင္ပါတယ္” ဟုလည္း သူက ဆိုသည္။

အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေပး ရန္ ILRF က ေတာင္းဆို သည့္ အခ်ိန္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ သည္ ေရႊ႕ေျပာင္း လုပ္သား မ်ား၏ အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ ခံရမႈမ်ား ေျဖရွင္းရန္ ပ်က္ကြက္ ခဲ့ျခင္း အတြက္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ အျပစ္တင္ ေ၀ဖန္မႈေၾကာင့္ ကသိ ကေအာင့္ ျဖစ္ေနရသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။

မၾကာမီ က ထုတ္ျပန္ ခဲ့သည့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ၏ လူကုန္ကူး ခံရမႈ ႏွစ္စဥ္ အစီရင္ခံ စာ တြင္ ထိုင္း ႏိုင္ငံ ကို အနိမ့္ဆံုး အဆင့္တြင္ ေဖာ္ျပထားၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ဆီးရီးယား ႏွင့္ ေဆာ္ဒီ အာေရး ဗီးယား တို႔ႏွင့္ အတူ ရွိေန ခဲ့သည္။

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး John Kerry က အစီရင္ခံစာ ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ မွာ ကမာၻေပၚရွိ အလင္းေရာင္ လိုအပ္ ေနသည့္ ေမွာင္မိုက္ သည့္ ေနရာ အမ်ားအျပား တြင္ မည္သို႔ ျဖစ္ပ်က္ေနေၾကာင္း အသိေပးရန္ျဖစ္သည္ ဟု ေျပာသည္။

အေမရိကန္ က ထုတ္ျပန္ ခဲ့သည့္ ယခင္ အစီရင္ခံစာ မ်ားတြင္ လည္း လူကုန္ကူး မႈ ျပႆ     နာ   ကို ေျဖရွင္း ရန္ ေတာင္းဆို ခဲ့ သည္။ သို႔ေသာ္ လည္း ယခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာ တြင္က် မွ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဌာန က ထိုင္းႏိုင္ငံ ကို အဆင့္ အတန္း ေလွ်ာ့ခ် ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ဘန္ေကာက္ အေျခစိုက္ CP Foods သည္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသ တလႊားႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ တြင္ ရင္းႏွီးျမွဳ ပ္ႏွံ မႈမ်ား ျပဳ လုပ္ေနသည့္ CP Group လုပ္ငန္းခြဲ တခု ျဖစ္ၿပီး တႏွစ္တာ လုပ္ငန္း လည္ပတ္မႈ တန္ဖိုး အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၃၃ ဘီလီယံ ရွိၿပီး ယင္းပမာန မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၏ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အတြက္ GDP ၏ တ၀က္ ေက်ာ္ျဖစ္သည္။

The Guardian သတင္းစာ က “ စံုစမ္း စစ္ေဆးခ်က္ အရ ကမာၻ႔ အႀကီးဆံုး ပုဇြန္ ထုတ္လုပ္သူ ျဖစ္ေသာ ထိုင္းႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ Charoen Pokphand (CP) Foods သည္ ၎တို႔ ေမြးျမဴ  ထားေသာ ပုဇြန္မ်ား ကို ေကၽြးရန္ အတြက္ အစာ ၀ယ္ ယူ ရာတြင္ ေငြ၀ယ္ကၽြန္ အလုပ္သမား မ်ားလိုက္ပါ သည့္ ငါးဖမ္း သေဘၤာ မ်ားျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေန သူ အခ်ိဳ႕ ထံမွ ၀ယ္ယူ ခဲ့ ေၾကာင္းေတြ႕ ရွိရသည္” ဟု ေရးသားခဲ့သည္။

  ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္ သမားမ်ားကို ငါးဖမ္းေလွ မ်ားသို႔ ဖိအားေပးပို႔ ေဆာင္ၿပီး တေန႔လွ်င္ နာရီ ၂၀ ခန္႔ အတင္း အက်ပ္ အလုပ္ ခိုင္းေစျခင္း၊ ႐ိုက္ႏွက္ ႏွိပ္စက္ျခင္း မ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း ခံေနရသည္ ဟု စြပ္စြဲ မႈမ်ား လည္း ရွိေနသည္။ 

 

The Guardian သတင္းစာ က ျမန္မာႏွင့္ ကေမာၻဒီးယား အလုပ္သမား ၁၅ ဦး ကို ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္း ခဲ့ရာ တြင္ သူတို႔ က ထိုင္းႏိုင္ငံ မွ စက္႐ံုမ်ား၊ သို႔မဟုတ္ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား တြင္ အလုပ္ အကိုင္ရရွိ ရန္ အတြက္ ပြဲစား မ်ားကို ေငြေပး ခဲ့ၾကရေၾကာင္း ေျပာၾက သည္။

“ဒါေပမယ့္ အဲဒီ အစား သူတို႔ကို သေဘၤာ ကပၸတိန္ ဆီေရာင္းလိုက္တာ ပါပဲ။ တခါ တေလ စတာလင္ေပါင္ ၂၅၀ (အေမရိ ကန္ ေဒၚလာ ၄၂၆ ခန္႔) ေလာက္ နဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြ ပင္လယ္ထဲ မွာ ႏွစ္နဲ႔ ခ်ီၿပီးေန ခဲ့ရတယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြ ကိုေတာ့ သူတို႔ ကို ဆက္ ထိန္းသိမ္း ထားႏိုင္ဖို႔ မက္သဖက္တမင္း ေတြေပး တယ္ ။ ေငြ ၀ယ္ကၽြန္ေတြ ကို သူတို႔ေရွ႕ မွာ သတ္ပစ္ တာကို တခ်ိဳ႕ေတြ ျမင္ခဲ့ရတယ္” ဟု The Guardian က ဆိုသည္။

Wal-Mart၊ Carrefour၊ Costco ႏွင့္ Tesco အစ ရွိသည့္ ကမာၻ႔ ထိပ္တန္း လက္လီ အေရာင္း လုပ္ငန္းႀကီး မ်ား တြင္ ေရာင္းခ် ေနသည့္ ပုဇြန္ အမ်ားစု သည္ CP Foods မွ တင္သြင္းေနျခင္းျဖစ္သည္ ဟု လည္း ၎ ကေျပာသည္။

“ထိုင္းႏိုင္ငံ ရဲ႕ ေျပာင္းေရႊ႕လုပ္သားေတြ အေပၚ ဆက္ဆံျပဳမူ ပံုက ျပႆ       နာရဲ႕ အဓိက အေရး ပါတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ ပါတယ္” ဟု ILRF မွ Abby Mills ကေျပာသည္။

“၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ကုန္ပိုင္းေလာက္ အထိ ထိုင္းႏိုင္ငံ မွာ ေရႊ႕ေျပာင္း လုပ္သား ၃ သန္း ကေန ၄သန္း အထိ ရွိႏိုင္ တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရ ပါတယ္။ အမ်ား စုျဖစ္တဲ့ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ဟာ ကုန္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရး၊ ပင္လယ္ထြက္ ပစၥည္း ျပင္ဆင္ ထုတ္လုပ္ေရး နဲ႔ အိမ္ အကူ လုပ္ငန္းေတြ အပါအ၀င္ အႏၲရယ္ အမ်ားဆံုး၊ အညစ္ ပတ္ဆံုး အလုပ္ေတြ ကို လုပ္ဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ က ေရာက္လာၾက သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္ ဟုလည္း သူ ကေျပာသည္။

႐ႈပ္ေထြး က်ယ္ျပန္႔ သည့္ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး မူ၀ါဒ မ်ားႏွင့္ အလုပ္သမား ဥပေဒ မ်ားေၾကာင့္ အလုပ္ရွင္ မ်ားက အသာစီး ရရွိ ေနၿပီး ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ား အေနျဖင့္ လူကုန္ကူး ခံရျခင္း၊ မသမာသည့္ အလုပ္ရွင္ မ်ား၏ ေခါင္းပံုျဖတ္မႈ ခံေနရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ ၏ အက်င့္ပ်က္ျခစား မႈ အပါအ၀င္ လူကုန္ကူး မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒ ကို ေဖာ္ေဆာင္ ရာတြင္ တာ ၀န္ ရွိသူမ်ား ကိုယ္တုိင္က တိုက္႐ိုက္ ပါ၀င္ ပတ္သက္ျခင္းမ်ား ရွိေနသျဖင့္ ျပႆ     နာ အျမစ္ မျပတ္ဘဲ ဆက္လက္ တည္ရွိေန ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန၏ အစီရင္ခံစာ က ဆိုသည္။

CP Group သည္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္း ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာင္ဖက္ ရွိ ၎၏ ပင္လယ္ထြက္ ပစၥည္း ထုတ္ လုပ္ေရး စက္႐ံု မ်ား မွ ျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ား ကို ျပဳမူ ဆက္ဆံပံုေၾကာင့္ သိသာျမင္သာ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ကုမၸဏီ က မဟာခ်ိဳင္ ရွိ စက္႐ံု မွ ျမန္မာ အလုပ္သမား ၁၆၀ ကို ႀကိဳတင္ အသိ မေပးဘဲ အလုပ္ထုတ္ပစ္ ခဲ့သည္။ သင့္ေတာ္သည့္ ေလ်ာ္ေၾကးေငြလည္း ထုတ္ေပး ျခင္း မျပဳခဲ့ေပ။

သို႔ေသာ္ လည္း ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ ရွိ ျမန္မာ သံ႐ံုးႏွင့္ အစိုးရ မဟုတ္သည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား က ၀င္ေရာက္ ေဆာင္ ရြက္ေပး ခဲ့ ၾကသည့္ အတြက္ ထို အလုပ္သမားမ်ား ကို မူလေနရာ တြင္ ျပန္လည္ ခန္႔ထားေပးရန္ ကုမၸဏီ က သေဘာတူခဲ့ ရသည္။

ကမာၻ အႏွံ႔ တြင္ ၀န္ထမ္း ၂၈၀၀၀၀ ခန္႔ ရွိၿပီး ကမာၻေပ ၚတြင္ တတိယ အႀကီးဆံုး လက္လီ အေရာင္း လုပ္ငန္းျဖစ္ သည့္ 7-Eleven ကို လည္း လုပ္ကိုင္ေနေသာ CP Group က ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ ဆန္ႏွင့္ ေျပာင္း စိုက္ပ်ိဳး ထုတ္လုပ္ ရန္ႏွင့္ အသားျပင္ ဆင္ ထုတ္လုပ္ သည့္ စက္႐ံု မ်ား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ လုပ္ ကိုင္ရန္ စိတ္၀င္ စားေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့ဖူးသည္။

The Guardian ၏ ေရးသား မႈႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ မွတ္ခ်က္ေျပာၾကားေပး ရန္ ဧရာ၀တီ ၏ ေမတၱာ ရပ္ခံမႈကို ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ ရွိ CP Foods က ျငင္းပယ္ ခဲ့သည္။ အဂၤလန္ ရွိ ကုမၸဏီ ၏ ေျပာေရး ဆုိခြင့္ရွိသူ Bob Miller က မူ “ဒီကိစ ၥက ဆိပ္ကမ္း ကို ေရာက္လာ တဲ့ ကုန္ၾကမ္း ပစၥည္းေတြ နဲ႔ ပတ္သက္တယ္ လို႔ က်ေနာ္ တို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ အတိုင္းအတာ ေလာက္ ရွိသလဲ ဆိုတာ ကေတာ့ က်ေနာ္ တို႔ ျမင္ႏိုင္တာ မွ မဟုတ္တာ” ဟု The Guardian သတင္းစာ သို႔ ေျပာၾကားခဲ့ သည္။

  ေငြ၀ယ္ကၽြန္ အလုပ္သမား မ်ား ကိစၥ ထြက္ေပၚလာ သည့္ အခ်ိန္ တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ မွ အာဏာသိမ္း စစ္ေခါင္းေဆာင္ မ်ားက တိုင္း ျပည္ အတြင္းမွ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ား ကို ဦးတည္ ထိုးႏွက္ေနသည္။ ထိုင္း စစ္တပ္ ႏွင့္ ရဲ အဖြဲ႕ က ျမန္မာ ႏွင့္ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံသား မ်ား အလုပ္လုပ္ေန သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားကို ၀င္ေရာက္ စီးနင္းေန သည္ ဆိုသည့္ သတင္း အေျမာက္ အမ်ားလည္း ထြက္ေပၚေန ခဲ့ သည္။

  ေသာင္းႏွင့္ ခ်ီေသာ ကေမာၻဒီးယား ႏိုင္ငံသား မ်ားႏွင့္ အေရ အတြက္ မသိ ရေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ သား အမ်ား စု သည္ တရား၀င္ စာရြက္ စာတမ္း အေထာက္အထား မရွိဘဲ နယ္စပ္ ကို ျဖတ္ေက်ာ္ ၀င္ေရာက္ လာ သူမ်ား ျဖစ္သည္။ 

 

တရား၀င္ မွတ္ပံုတင္ ၍ ေန ထိုင္သည့္ ျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ား သည္ပင္လွ်င္ ထိုင္းႏိုင္ငံ တြင္ စစ္တပ္ က အာဏာသိမ္းယူ ခဲ့သည့္ အခိ်န္ မွ စ၍ ထိုင္း အာဏာ ပိုင္ မ်ားက အေႏွာက္ အယွက္ေပး မႈႏွင့္ ရင္ဆိုင္ ခဲ့ၾက ရသည္ ဟုလည္း သတင္း မ်ားက ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။

From...irrawaddy