ရခုိင္ျပည္ ထာ၀ရ အဓြန္႔ရွည္ရမယ္ လို႔ သံမဏိ အဓိ႒ာန္ျဖင့္

 

BC 554 (ခရစ္ေတာ္မေပၚမီႏွစ္ေပါင္း ငါးရာငါးဆယ့္ေလးႏွစ္ခန္႔) က ေဂါတမ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ ဟာ ရခုိင္ဘုရင္ ဓည၀တီ မင္းဆက္ရဲ႕ဘုရင္ စႏၵာသူရိယ ရဲ႕ ပင့္ဖိတ္ေလွ်ာက္ထားခ်က္ အရ ရခိုင္ျပည္ ၊ ႏုိင္ငံေတာ္ ဆီ ေဒသစာရီၾကြခ်ီ ေရာက္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ 

ဓည၀တီႏုိင္ငံေတာ္ ဟာ ကုလားတန္ျမစ္ (ကစၥပနဒီျမစ္) နဲ႔ေလးၿမိဳ႕ျမစ္ေၾကာင္း မွာ ထြန္းကားခဲ့ တဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ႀကီး ပါ။ ဓည၀တီႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ရဲ႕အစကေတာ့ ခရစ္မေပၚမီ BC 1507 ႏွစ္ေပါင္း တစ္ေထာင့္ ငါးရာေလာက္ ကပင္ တည္ရွိထြန္းကားခဲ့တယ္ လို႔သိရွိရပါတယ္။ 



ဓည၀တီဟာ ျမန္မာတုိ႔ရဲ႕ ပုဂံႏုုိင္ငံေတာ္ အေနာ္ရထာ ဘုရင္နန္းတက္ခဲ့ တဲ့ AD 1044 (ေအဒီ ၁၁) ရာစု အလယ္နဲ႔ေရတြက္ ရင္ ဓည၀တီႏုိ္င္ငံေတာ္ ဟာ အေနာ္ရထာ ရဲ႕ပုဂံႏုိင္ငံေတာ္ထက္ ႏွစ္ေပါင္း (၂၆၀၀) ေလာက္ကတည္း ကေစာၿပီး ေပၚေပါက္ထြန္းကားခဲ့တဲ့ သမိုင္းရွိခဲ့ပါတယ္။

 ဒါေၾကာင့္ ယေန႔မ်က္ေမွာက္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ရဲ႕ ပထ၀ီေျမျပင္ႀကီး တစ္ခုလံုးေပၚမွာ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား ရဲ႕ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ပထမဆံုးျပန္႔ပြား ထြန္းကားရာ အရပ္ေဒသဟာ ဓည၀တီႏုိင္ငံေတာ္ ရွိတဲ့ ရခိုင္ျပည္ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။

ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ဒုတိယ အေစာဆံုးေရာက္ရွိရာ ေဒသကေတာ့ သု၀ဏၰဘူမိ ႏုိင္ငံေတာ္ (Tibeto-Burman) အႏြယ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး တိဗက္ ကုန္းျပင္ျမင့္မွာ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေထာင္နဲ ႔ခ်ီခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ကာလဆီက အတူေန ထုိင္ခဲ့ၾကဖူးေသာ ညီရင္းအကို တစ္ႏြယ္ထဲ၀င္ တိုင္းရင္းသားညီအစ္ကို စစ္စစ္ မ်ားျဖစ္ၾက ပါတယ္ဗ်ာ။

တိဗက္ ကုန္းျပင္ျမင့္ (Plateau of Tibet) မွာ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈ၊ အစာေရစာ ရွားပါမႈ၊ အေရွ႕ဘက္က တ႐ုတ္ လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အႀကိမ္ႀကိမ္ ဗိုလ္က်အႏုိင္က်င့္မႈေတြေၾကာင့္ ရခိုင္နဲ႔ျမန္မာေတြဟာ ဇာတိေျမ၊ တိဗက္ ကုန္းျပင္ျမင့္ကေန အဆင့္ဆင့္ ထြက္ခြာခဲ့ၾကၿပီး ေရၾကည္ရာျမက္ႏုရာကို ရွာေဖြ ရင္းျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္း လြင္ျပင္နဲ႔ ရခုိင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္း လြင္ျပင္ ႀကီးထဲကို အသီးသီး၀င္ေရာက္ ကြဲကြာသြားခဲ့ရတဲ့ ညီအစ္ကို အရင္းေမာင္ႏွမ အရင္းေတြသာ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ရခိုင္ စကားကိုျဖည္းျဖည္းေျပာ ရင္ ျမန္မာစကားျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ ရခိုင္က အသံယိုင္တာခ်င္း နဲ႔ အသံ အေန အထား ကြဲကြာသြားခဲ့တာက လြဲလို႔ မူရင္း ဘာသာတစ္ခုတည္းပါ။ စကားသာ မေျပာဘဲၿငိမ္ေနလိုက္ ရင္ ရခိုင္နဲ႔ျမန္မာ ခဲြလို႔မရႏုိင္ပါ။

တိဗက္ ကုန္းျပင္ျမင္မွာ တ႐ုတ္ေတြ ရဲ႕က်ဴးေက်ာ္မႈ၊ အႏုိင္က်င့္မႈကို အတူခံစားခဲ့ရလို႔ စြန္႔ခြာၿပီး ေတာင္ ဘက္ ကို ဆင္းလာတဲ့ ရခိုင္နဲ႔ျမန္မာ ညီအစ္ကိုေတြ ဒီေန႔ဘယ္လုိေတြျဖစ္ေနၾကပါသလဲ။ 

ရခိုင္ဟာျမန္မာႀကီးပါ။ အစ္ကိုႀကီး ရခိုင္ေတြ ဒုကၡပင္လယ္ေ၀ေနပါၿပီ။ ေျမာက္ဘက္က ဘဂၤါလီလူမ်ိဳးေတြ ရဲ႕ နည္းေပါင္းစံု ဖိႏွိပ္မႈ၊ ႏွိပ္စက္မႈ၊ က်ဴးေက်ာ္မႈ ကိုႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး ရခုိင္ေတြခံစားေနခဲ့ရပါတယ္။
ညီအစ္ကို အရင္းျဖစ္ခဲ့ၾကတဲ့ ရခုိင္နဲ႔ျမန္မာေသြးကြဲေစမယ့္ စကားေတြ စကားလံုးေတြကို ဘဂၤါလီေတြက တို႔မီး႐ိႈ႕မီး လုပ္ခဲ့ၾက တာျဖစ္တယ္ဗ်။ က်ဳပ္တုိ႔ျမန္မာသမိုင္းနဲ႔ ရခိုင္သမိုင္းဟာ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ 

ရခုိင္ ယဥ္ေက်းမႈဟာ က်ဳပ္တို႔ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ ထက္ပိုၿပီးေစာခဲ့ပါတယ္။ မြန္နဲ႔ က်ဳပ္တို႔ျမန္ မာျပည္ ယဥ္ေက်း မႈ မွာ မြန္ေတြဟာ က်ဳပ္တုိ႔ျမန္မာေတြထက္ ပိုၿပီး ေစာခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္`ရခိုင္၊ မြန္၊ ျမန္မာ´ ဟာ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အသက္ေသြးေၾကာ၊ ႏွလံုးအိမ္တစ္ခုထဲ ရွိတဲ့ လူမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္ လုိ႔ မွတ္ယူရမယ္ဗ်။ 

ရခုိင္ယဥ္ေက်းမႈ မရွိရင္ ျမန္မာယဥ္ေက်းမႈ မရွိႏုိင္ပါ။ မြန္ ယဥ္ေက်းမႈ မရွိရင္ ျမန္မာ ယဥ္ေက်းမႈ မေပၚေပါက္ႏုိင္ပါ။


 








၁၈၇၄ ခုႏွစ္မွာ ေျမာက္ဦး တတိယျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ရဲ႕ ရခုိင္ဘုရင္ မဟာသမၼတရာဇာ လက္ထက္ မွာ ျမန္မာ ဘုရင္ ဘုိုးေတာ္ဘုရား ရဲ႕ စစ္တပ္ေတြ ရခိုင္ကို ခ်ီတက္သိမ္းပိုက္ခဲ့ ပါတယ္။ အမရပူရမွာ နန္းစိုက္တဲ့ အေလာင္းမင္းတရားရဲ႕ သားေတာ္ ဘုုိးေတာ္ဘုရား (ဘိုးေတာ္ဦး၀ိုင္း) ဟာ ပေဒသရာဇ္ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာရွိခဲ့ၾကတဲ့ ဘုန္းေတာ္ဘဲြ႕၊ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ စနစ္ရဲ႕အသြင္သ႑ာန္ေတြအရ ရခုိင္ကို ကုန္းေဘာင္ စစ္တပ္ကို ေစလႊတ္ၿပီး တုိက္ခိုက္ ခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီ ဘိုးေတာ္ဘုရား မတိုင္မီ ကလည္း ရခိုင္ဘုရင္ေတြ စစ္ေရးသာတဲဲ့ အခါ ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္း၊ ျပည္၊ ဟံသာ၀တီ၊ ပုသိမ္၊ ေျမာင္းျမ၊ ဒလ၊ ဒဂံုေတြဆီကို အႀကိ္မ္ႀကိမ္ တိုက္ခိုက္အႏုိင္ယူခဲ့တဲ့ သမိုင္းေတြ အျပန္ အလွန္ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒီကေန႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ကာလမွာ ၁၇၈၄ ခုႏွစ္၊ ဘုိးေတာ္ ဘုရားေခတ္ရဲ႕ သမိုင္း အစအနေတြ က်ဳပ္တို႔ ရခုိင္ ျမန္မာ ညီအစ္ကိုေတြ ျပန္ မေကာက္ယူသင့္ေတာ့ပါ။ ရခုိင္ဘုရင္ေတြနဲ ႔ျမန္မာ ဘုရင္ေတြက သမီးေတာ္ေတြ အျပန္အလွန္ သိမ္းၾက၊ ဖလွယ္ၾက၊ ဆက္သၾက၊ သူတစ္ျပန္ကိုယ္တစ္ျပန္ သူႏုိင္တစ္ခါ ကိုယ္႐ံႈး တစ္လွည့္ ျဖစ္ခဲ့ၾကတာပါ။

ဒီကေန႔ ၂၀၁၄ ရဲ႕ဘံုရန္သူဟာ ရခိုင္ျပည္ေျမာက္ဘက္ က ဘဂၤါလီေတြျဖစ္တယ္ဗ်။ ဘဂၤါလီ လူမ်ိဳးခြဲေပါင္း မ်ားစြာ ထဲက ရခုိင္ျပည္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ နယ္ထဲမွာ အမ်ားဆံုး က်ဴးေက်ာ္ ၀င္ေရာက္ေန ထိုင္တဲ့ ဘဂၤါလီေတြ ဟာ ရခိုင္ျပည္ႀကီး က်ဆံုးသြားေအာင္ ရခိုင္ျပည္ႀကီး ကိုသီဟိုဠ္ျပည္ႀကီး ဟာႏု မာန္ေမ်ာက္ မီး၀င္႐ႈိ႕သလို မ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ နိစၥဓူ၀ ႀကံစည္ ႀကိဳးပမ္းေနပါၿပီ။

ခရစ္ မေပၚမီႏွစ္ေပါင္း ၁၅၀၀ ေက်ာ္ ကတည္းက ရခုိင္တို႔ရဲ႕ႏုိင္ငံေတာ္ဟာ ကစၥပနဒီ၊ ေမယု၊ ေလးၿမိဳ႕ျမစ္ ၀ွမ္းေတြ ေပၚထြန္းခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ယေန႔ ဘဂၤလားပိုင္နက္ ထဲေရာက္ေနတဲ့ စစ္တေကာင္းၿမိဳ႕သည္ပင္လွ်င္ က်ဳပ္တုိ႔ ရခိုင္ႏုိင္ငံေတာ္ ရဲ႕ ပိုင္နက္ နယ္ေျမျဖစ္ခဲ့တယ္ဗ်။

ဒါကို က်ဳပ္တို႔ရခုိင္ျပည္က စစ္တေကာင္း ဟာရခိုင္ ပိုင္ပါလို႔ တစ္ခါမွ မေၾကြးေၾကာ္ဘဲ တရားနဲ႔အညီ တိတ္တဆိတ္ သည္းခံ ခဲ့ၾကပါတယ္။ မေန႔တစ္ေန႔က ဘဂၤလားျပည္ ကသတင္းစာ တစ္ေစာင္က ရခိုင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္း ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာနယ္ေျမ ကို ဘဂၤလားျပည္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း ထဲကို ထည့္သြင္း ဖို႔ စတင္လႈံ႕ေဆာ္တဲ့ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ပါ၀င္လာတယ္ဗ်။ ဒါကိုသူခိုးကလူဟစ္တဲ့ပြဲဗ်။

စစ္တေကာင္းၿမိဳ႕ဟာ ယခင္ က်ဳပ္တုိ႔ ရခိုင္ပိုင္ျဖစ္တယ္ဗ်။ ေကာ့ဗဇားဆိုတာက်ဳပ္တု႔ိရခုိင္ပိုင္ျဖစ္တယ္ဗ်။ အခုေခတ္ႀကီးေရာက္မွ ဒါေတြကို က်ဳပ္တို႔ရခိုင္ေတြ ျမန္မာေတြ ကေျပာမေနၾကေတာ့ ဘဲ ႏႈတ္ဆိတ္ေန ခဲ့ၾကေပမဲ့ တစ္ဖက္က မတ္တတ္ရပ္ စရာေတာင္မရွိေတာ့ဘဲ ဘဂၤလားျပည္ ကေတာ့ေျမငတ္လို႔ သူတို႔ ပိုင္လို႔ေအာ္ေနၿပီေလ။ ေျမဆာေနၿပီေလ။ 

 ေျမဆိုလို႔ တစ္လက္မ ရလည္း လူတစ္သန္း အေသခံဖို႔ ၀န္မေလးတဲ့ ဘဂၤါလီေတြနဲ႔ က်ဳပ္တို႔ ရခိုင္ျပည္ရင္ ဆိုင္ေနရၿပီဗ်။

ရခုိင္ အေရးဟာ ျမန္မာ့ အေရးဗ်။ ရခုိင္ဒုကၡဟာ ၿမန္မာဒုုကၡဗ်။ က်ဳပ္တုိ႔ ရခိုင္နဲ ႔ျမန္မာဆိုတာ ထမင္းစား ရင္ေတာင္ ၾကက္႐ိုး၊ ၀က္႐ိုးစတဲ့ အ႐ိုးကို ညာဘက္ပါးေစာင္ နဲ႔ႀကိတ္ၿပီး ၀ါးလုိက္ရမွ အာသာေျပ တဲ့ ေက်နပ္ တဲ့လူမ်ိဳးဗ်။ အသားနဲ ႔အ႐ုိးဆိုရင္ အ႐ိုးကို ဘယ္ေတာ့မွ လႊင့္မပစ္ဘူး။ 

အ႐ုိးကိုေက်ေအာင္၀ါးၿပီးမွ ႐ိုးတြင္းခ်ဥ္ဆီ ကို စားလုိက္ ရမွေက်နပ္တဲ့ လူမ်ိဳးဗ်။ အဲဒီ သံမဏိစိတ္ဓါတ္၊ သူရဲေကာင္း စိတ္ဓါတ္ ရွိတဲ့ရခုိင္ေတြ၊ ျမန္မာေတြ ရွိေနေသးသေရြ႕…… ရခုိင္ျပည္ေျမာက္ဘက္ က လူဦးေရသန္း ၂၀၀ ရွိေနတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွ၊ သူ႔ရဲ႕ေျမာက္ဘက္က ဦးေရသန္း တစ္ေထာင္ရွိေန တဲ့ အိႏၵိယျပည္၊ က်ဳပ္တို ႔ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ လူဦးေရသန္း ၁၅၀၀ ရွိေနတဲ့တ႐ုတ္ျပည္ဆိုတဲ့ ၃ ႏုိင္ငံေပါင္းလုိက္ရင္ သန္း ၂၇၀၀ ရွိတဲ့ႏုိင္ငံ ၃ ႏုိင္ငံစလံုး ရခုိင္ျပည္နဲ႔ျမန္မာျပည္ကို တစ္လက္မမွ က်ဴးေက်ာ္လုိ႔မရေစရဘူးဗ်။

က်ဳပ္တု႔ိေသြးထဲ သားထဲႏွလံုးသားထဲ မွာ ဓည၀တီ ဘုရင္ မာလာယု ရွိေနတယ္။ က်ဳပ္တို႔ေသြးသား ထဲမွာ ရခုိင္ဘုရင္ မင္းသားႀကီး ရွိေနတယ္။ က်ဳပ္တို႔ေသြးသားထဲ မွာ ျမန္မာဘုရင္ ဘုရင့္ေနာင္၊ ဆင္ျဖဴရွင္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဗလမင္းထင္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မင္းလွစည္သူ တုိ႔ရဲ႕ေသြးေတြရွိေနတယ္။

အဲဒီလိုေသြးေတြ စိတ္ဓါတ္ေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ထား တဲ့ ျမန္မာတစ္ေယာက္ ရခိုင္တစ္ေယာက္ ေနာက္ဆံုး က်န္ေနတဲ့ ေန႔အထိ မင္းတို ဘဂၤါလီေတြရဲ႕ေျခဖ်ား တို႔ ရခိုင္တို႔ေျမေပၚတစ္လက္မ မနင္းေစရလူးဗ်။ မင္းတို႔ က်ဴးေက်ာ္သူ ဘဂၤါလီေတြ ေျခေဆးခြင့္ မရေစရဘူး။ တို႔ညီအစ္ကုိရခိုင္ေတြ အားလံုးရဲ႕ေနာက္မွာ ငါတို႔ျမန္မာေတြ အားလံုးရပ္တည္ေနတယ္။ ရခိုင္ကို က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကား လာရင္ ငါတို႔ျမန္မာေတြ လမ္းေလွ်ာက္ၿပီး ဧရာ၀တီျမစ္ ကိုျဖတ္လာခဲ့မယ္။ 

 

ရခိုင္႐ိုးမ ကိုေက်ာ္တက္ လာခဲ့မယ္။ ငါတို႔ျမန္မာေတြ ကုလားတန္ျမစ္၀ွမ္းကို ၀ါးရင္းတုတ္ ကိုင္ၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ ခ်ီတက္လာခဲ့မယ္ ဆိုတာ ငါတို႔ရဲ႕ ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓါတ္ပဲကြ။
ရခိုင္ကို လံုး၀မထိနဲ႔။ ရခိုင္က် ရင္ျမန္မာက်ၿပီဆိုတာ သိထားဖို႔လိုတယ္။ ကစၥပနဒီျမစ္ေရကို ဘဂၤါလီေျခေဆး ရင္ ဧရာ၀တီပါလုိက္ေသရလိမ့္မယ္ဆိုတာ ျပည္ေထာင္စု တစ္ခုလံုးသိထားရမယ့္ ကိစၥဗ်။

ရခိုင့္အေရးဟာ ျမန္မာ့အေရးသာမက ကရင္ေတြ၊ ကခ်င္ေတြ၊ ရွမ္းေတြ၊ မြန္ေတြရဲ႕အေရးျဖစ္ပါတယ္ဗ်။ ရခိုင္ေတြ ထိလို႔ ျမန္မာေတြ မခံသလို ကခ်င္ေတြ၊ ရွမ္းေတြ၊ တ႐ုတ္ေတြ ထိလာရင္ လည္း ျမန္မာေတြ လံုး၀မခံ ဘူးဆိုတာ သစၥာဆိုထားပါ့မယ္ တိုင္းရင္းသားညီအစ္ကိုတို႔ေရ။

ဒို ႔ညီအစ္ကိုေတြ အခုေန ယာယီ စိတ္၀မ္းကြဲလို႔ ဘာမဟုတ္တဲ့ တ႐ုတ္ ဓါတ္ေငြ႔ပိုက္လုိင္း အေရး အေၾကာင္းျပဳၿပီး စစ္တိုက္ေနၾကတာ ဒီကေန႔ထိပဲ ရပ္လုိက္ၾကပါဗ်ာ။ မနက္ျဖန္ ဆိုတာသိပ္ေနာက္က် လြန္း ေနပါၿပီဗ်ာ။ ကခ်င္ျပည္နယ္ တစ္ခုလံုး ထဲနဲ႔ အေရွ႕ဘက္က တ႐ုတ္သန္း ၁၅၀၀ ကိုဘယ္လို ရင္ေကာ့ၿပီး ကာကြယ္ႏုိင္ပါ့မလဲ။ ရခိုင္ကို ထိရင္ျမန္မာနဲ႔ အတူ ကခ်င္ေရာ ရွမ္းေရာ ကရင္ေတြ ပါလာ မွျဖစ္တယ္ဗ်။ 

ဒီလိုပဲ ကရင္ကို္ မထိန႔ဲ က်ုဳပ္တို႔ရခုိင္၊ ျမန္မာ၊ ရွမ္း၊ ကရင္နဲ႔မြန္အားလံုး ေပါင္းလိုက္မွ သန္း ၆၀ ထဲရယ္ပါ။ တစ္ဖက္က ဘဂၤါလီ၊ အိႏၵိယ၊ တ႐ုတ္နဲ႔ ယိုးဒယားေပါင္းလိုက္ရင္ သန္းေပါင္း ၂၇၆၀ ရွိပါတယ္။
ဘဂၤါလီ၊ အိႏၵိယနဲ႔ တ႐ုတ္ကိုေတာ့ က်ဴပ္တို႔ တစ္ခ်က္ကေလးမွ တစ္စကၠန္႔ကေလးမွ သတိလစ္လို႔ မရ ဘူးဆိုတာ သတိေပးခ်င္တယ္။ ျမန္မာျပည္က ခ႐ိုနီေတြေျမငတ္သလို ဘဂၤါလီေတြေျမငတ္ေနတယ္။ 

ဘဂၤါလီေတြ ဟာ မတ္တတ္ရပ္ စရာ ေျမမရွိေတာ့လုိ႔ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ထဲ ကိုေတာင္ ေျမဖို ႔ၿပီးေနရမယ့္ ကိန္း ေရာက္ေနၿပီဗ်။ ရခိုင္ ႐ိုးမေတာင္ႀကီးက ေျမေတြကို ဖဲ့ခ်ၿပီး ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ ထဲကို ေျမဖို႔ခ်င္ေနတဲ့ အထိ ဘဂၤါလီေတြေျမငတ္ေနၾကတယ္ဗ်။ ရခိုင္ျပည္ဟာ သူတို႔ အတြက္ မစားရ ၀ခမန္းျဖစ္ေန ရတဲ့ျမင္ေနေတြ႔ေနေနပါလွ်က္ မစားရ၊ မေသာက္ရ၊ မကိုင္ရတဲ့ နတ္သုဒၶါလိုျဖစ္ေနတယ္။ 

ဒါေၾကာင့္ အခုဒင္းတို႔ ေတာတြင္း လက္နက္ သင္တန္းေတြ စစ္သင္တန္းေတြလွ်ိဳ႕၀ွက္ တစ္မ်ိဳး ေျဗာင္တစ္ မ်ိဳးေပးေနၿပီ။ သိပ္မၾကာခင္ တစ္ေန႔မွာ ဖစ္လစ္ပိုင္ႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္း မင္ဒါနာအုိကၽြန္း ကခြဲထြက္ေရး သူပုန္ေတြ လိုမ်ိဳး၊ ထိုင္းႏုိင္ငံ ေတာင္ပိုင္း က ခြဲထြက္ေရး သူပုန္ေတြ လုပ္သလုိမ်ိဳး ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသ ခြဲထြက္ေရးႏွင့္ သူတို႔မိခင္ ဘဂၤဘားျပည္ထဲ ပူူးေပါင္းေရး တိုက္ပြဲေတြ စတင္လာႏိုင္တယ္။ 

က႐ိုင္းမီးယား ခြဲထြက္သြားၿပီး ႐ုရွား ကိုသြား ပူးေပါင္းခဲ့တာ ဟာလည္း ဒင္းတို႔ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ က ဘဂၤါလီေတြ အားတက္ စရာျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ ႏုိင္ငံတိုင္း ဟာသူ႔ေနာက္ခံ နဲ႔ သူ႔သမိုင္းနဲ႔ ရွိၾကတာခ်ည္းပဲဗ်။ အေမရိကန္ျပည္ ဟာ ဒီမိုကေရစီ အက်ဆံုး ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကို လက္ေတြ႕အက်င့္သံုးဆံုး လို႔ ေျပာရ မယ့္ႏုိင္ငံျဖစ္ တယ္ဗ်။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ရဲ႕ ကမၻာ့အေရး အရာေတြ မွာပါ၀င္ ထမ္းရြက္ရမႈဟာ ကမၻာ အႏွံ႔ျဖစ္ေနခဲ့တာၾကာၿပီ။ 

တခ်ိန္က ကမၻာ့ပုလိပ္ႀကီး လုိ႔သေရာ္ ခံခဲ့ရဖူးတယ္။ က်ဳပ္ကေတာ့ အေမရိကန္ေတြ တန္ဖိုးထားတဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရးစံခ်ိန္ေတြ ထံုးစံေတြကို အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ရခိုင္ျပႆနာ က လူ႔အခြင့္အေရး စံခ်ိန္တစ္ခုထဲနဲ႔ၾကည့္ၿပီး ဆံုးျဖတ္လို႔ မရဘူးဗ်။ ရခိုင္ တစ္သန္းေက်ာ္ နဲ႔ ဘဂၤါလီ သန္း ၂၀၀ ေက်ာ္ရဲ႕ နယ္ေျမ က်ဴးေက်ာ္သူန႔ဲ နယ္ေျမ အက်ဴးေက်ာ္ခံရ တဲ့ ျပည္သူေတြ ရဲ႕ပဋိပကၡျဖစ္တယ္ဗ်။ 

လြပ္လပ္တဲ့ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပုိင္ ႏုိင္ငံတစ္ခုတည္း ခိုး၀င္ ေနထုိင္ ၀င္ေရာက္မႈဗ်။ ၿခံစည္း႐ိုး ဖ်က္ၿပီး ၀င္ေရာက္လာ တဲ့ အေန အထားကို က်ဳပ္တို႔က လူ႔အခြင့္အေရးစံခ်ိန္ညႊန္း တစ္ခုတည္းကို ၾကည့္ၿပီး လက္ခံေနရာေပးရမွာ လားဗ်။

 

က်ဳပ္တုိ႔ ဘိုးဘြားေတြျဖစ္တဲ့ ရခိုင္ ဘုရင္ အဆက္ဆက္ ရခိုင္ သူရဲေကာင္း အဆက္ဆက္ ျမန္မာ့ သူရဲေကာင္း မဟာဗႏၶဳလ တို႔ အသက္ေပးၿပီးျမန္မာ့ ေဒါင္း အလံစိုက္ထူခဲ့ရတဲ့ ရွင္မျဖဴကၽြန္း ကို ဘဂၤလားျပည္ ကို အလကား ေပးလိုက္ရ မလားဗ်။ လူ႔အခြင့္အေရး တစ္ခုတည္းနဲ႔ က်ဳပ္တို႔ ရခိုင္ေတြ က ေတာင္ဘက္ကို ထြက္ေျပးေရွာင္ခြာေပးၿပီး ဘဂၤါလီေတြ လက္ထဲ စစ္ေတြၿမိဳ႕ထိုးအပ္လိုက္ရမွာလား။

ဒါကို ခင္ဗ်ားတို႔က ဒီမုိကေရစီ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ အညီလုပ္ခ်င္တယ္။ လူ႔အခြင့္ အေရးတင္းျပည့္က်ပ္ ျပည့္ စီမံ ခ်င္တယ္ဆိုရင္ စစ္ေတြ ဆိပ္ကမ္းကိုေဆာ္ဒီအာေရဗ် တို႔၊ ပါကစၥတန္တို႔၊ မေလးရွားတို႔၊ အင္ဒိုနီးရွား တို႔က သေဘၤာႀကီး ေတြက်ဳပ္တုိ႔ ကပ္ခြင့္ျပဳပါ့မယ္။ 

ခင္မ်ားတို႔ႀကိဳက္ သေလာက္ ဘဂၤါလီေတြ အ၀အၿပဲတင္ၿပီး ခင္ဗ်ားတို႔ တိုင္းျပည္ေတြဆီ ေခၚသြားႏုိင္ ပါတယ္။ က်ဳပ္တို ႔ခြင့္ျပဳေပးပါ့မယ္။ သေဘၤာေပၚ မတက္မီ ဘဂၤါလီ အားလံုးကို ထမင္းေကၽြး ထားေပးပါဦး မယ္။ သေဘၤာေပၚမွာ စားဖို႔ ထမင္းထုပ္ပါ တင္ေပးလုိက္ပါဦးမယ္ဗ်။

က်ဳပ္တို ႔ျမန္မာ၊ ကရင္၊ မြန္ ဒုကၡသည္ေတြကို ယိုုးဒယားေတြက နယ္စပ္က သူ႔လူမ်ိဳးေတြ မေနတဲ့ ငွက္ဖ်ားေတာႀကီးေတြ၊ ေခ်ာက္ႀကီးေတြ ထဲမွာ ေနရာ ငွားစားထားတာဗ်။ ျမန္မာ၊ ကရင္၊ မြန္၊ ကယား၊ ရွမ္း ဒုကၡသည္ေတြကို ယိုးဒယားက တစ္ျပားမွ စိုက္ၿပီး ေကၽြးေနတာ မဟုတ္ဘူး။ အေမရိကန္ EU၊ ဂ်ပန္၊ ၾသစေတ်းလ် နဲ႔ စကင္ဒီေနဗီးယန္း ႏုိင္ငံေတြ က အလွဴရွင္ေတြက ထမင္းေကၽြးေနတာ။ 

အဲဒီလို ယုိးဒယားေျမထဲမွာ ထမင္းေကၽြးခြင့္ဖို႔ အတြက္ ယိုးဒယားလူမ်ိဳး ၀န္ထမ္းေတြ အလုပ္ေတြေဒၚလာနဲ႔ အမ်ားႀကီး ရတယ္ဗ်။ ယိုးဒယား အစိုးရၾကည္ျဖဴေအာင္ အေမရိကန္က ယုိးဒယား အစိုးရကို ထဲထဲ၀င္ ၀င္ ေပးရ ကမ္းရေသးတယ္။ ျမန္မာ၊ ကရင္၊ မြန္၊ ရွမ္း၊ ကရင္နီ ဒုကၡသည္ ၂ သိန္းေလာက္ စားရမယ့္ဆန္၊ ၾကက္၊ ၀က္၊ ဟင္းရြက္၊ ၾကက္ဥေတြကို ယိုးဒယား လယ္သမားေတြေရာင္းၾက သြင္းၾကရလို႔ စီးပြားေတာင္ျဖစ္ေနၿပီဗ်။ 

ယိုးဒယားကေတာ့ျမန္မာဒုကၡသည္ မ်ားေလေလ စီးပြားျဖစ္ေလေလပဲဗ်။ ကမၻာ့အလယ္မွာ လူသားခ်င္း စာနာတဲ့ အၾကင္နာမိုး ရြာၿဖိဳးေပးေသာ ေမတၱာရွင္ႏိုင္ငံ ဆိုတဲ့ နာမည္ေကာင္းဘြဲ႔လည္း ရေသတယ္ေလ။ ဒါေပမဲ့ညဘက္ ညဘက္ေမွာင္လာရင္ ယိုးဒယားပုလိပ္ေတြက ျမန္မာဒုကၡသည္ စခန္းေတြက မြန္၊ ကရင္၊ ရွမ္း၊ ကရင္နီအမ်ိဳးသမီး လွပ်ိဳျဖဴေလးေတြကို သူ႔အဆက္အသြယ္နဲ႔ သူ လာေခၚသြားတာေတြ ကလည္း ရင္နင့္စရာေျပာစရာ ေတြ က်ဳပ္ရင္ထဲျပည့္ႏွက္ေနတယ္။ 

ယိုးဒယားေျမမွာ က်ဳပ္တုိ႔ တိုင္းရင္းသား ပ်ိဳျဖဴေတြ ေစ်းေပါေပါနဲ႔ အပ်ိဳရည္ပ်က္ ေနရတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ဳပ္တို႔ ဘိုးဘြားပိုင္ ရခိုင္ေျမေပၚမွာ ေျမာက္ဘက္က ဘဂၤါလီက တအိအိက်ဴးေက်ာ္ခိုး၀င္ေန တယ္။ က်ဳပ္တို႔ တိုင္းရင္းသား စစ္စစ္ေတြက ယိုးဒယားေျမေပၚမွာ ဒုကၡသည္ျဖစ္ေနတယ္။ ကၽြန္ျဖစ္ေနတယ္။ တစ္ခ်ိန္ တည္းမွာ က်ဳပ္တို႔ေျမ စစ္စစ္ေပၚမွာ က်ဳပ္တို႔ တိုင္းရင္းသား ရခိုင္စစ္စစ္ေတြက ဘဂၤါလီေတြရဲ႕ က်ဴးေက်ာ္ တာကိုလည္း ခံေနရျပန္တယ္။ မိေအးႏွစ္ခါနာေပါ့ဗ်ာ။

က်ဳပ္တို႔ ညီဖို႔ပဲလိုတယ္။ လာခ်င္သေလာက္ လာထားစမ္းပါ။ က်ဴးခ်င္သေလာက္ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ ခဲ့ၾကစမ္းပါ။ ဦး ေအာင္ေဇယ် လက္ေဆာင္ေပးခဲ့တဲ့ ၀ါးရင္းတုတ္ေတြ လိုခ်င္သေလာက္ ရခိုင္႐ိုးမေပၚက ၀ါးေတာႀကီးထဲမွာ ရွိတယ္။ မဟာဗႏၶဳလ လက္ေဆာင္ေပးခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့ဓား ဟာ ျမန္မာျပည္အႏွ႔ံမွာ လုပ္လို႔ ရတယ္။

ရခိုင္ျပည္ ထာ၀ရတည္တံ့ဖို႔ အတြက္ က်ဴပ္တို႔အသက္နဲ႔ ဘ၀ကိုရင္းမွ ရမယ္ဆိုရင္ က်ဳပ္ ကိုယ္တိုင္လည္း ပဲ စစ္ေတြၿမိဳ႕ကို ေျပာင္းၿပီး အေျခခ်ေနထိုင္ဖို႔ စိတိ္ကူးထားတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာမွာ ပါ က်ဳပ္တုိ႔ သြားေနသင့္ရင္ေနရမယ္ဗ်။ ကမၻာအႏွံ႔ျပန္႔က်ဲေန တဲ့ ရခိုင္ေတြအိမ္ျပန္လာရမယ္။ 

ရန္ကုန္က ၀င္ဒါမီယာနဲ႔ အင္းလ်ားလမ္း၊ အင္းလ်ားကန္စပ္ မွာ ဇိမ္က်ေနတဲ့ ခ႐ိုနီေတြကိုက်ုဳပ္ေမးခ်င္ တယ္။ မင္းတိုု႔ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ ရွိရင္ ဘဂၤဘားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ ဘူးသီးေတာင္ေမာင္ေတာမွာ မင္းတို႔ ခ႐ိုနီၿမိဳ႕ ေတာ္ေတြ သြား တည္ၾကပါသလား။ အမ်ိဳးခ်စ္ၾကစမ္းပါ။

က်ဳပ္စဥ္းစားမိတာ တစ္ခု ရခုိင္ျပည္သူေတြကို တင္ျပ ပါရေစ။ ဘူးသီးေတာင္ နဲ႔ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ေတြ ကို နာမည္ေျပာင္းၾကေစခ်င္တယ္။ ဘူးသီးေတာင္ကို မဟာဗႏၶဳလၿမိဳ႕နယ္၊ ေမာင္ေတာ ကို ျမ၀တီဦးစ ၿမိဳ႕နယ္လို႔ ေျပာင္းေစခ်င္တယ္ဗ်ာ။ ဒါမွမဟုတ္ ရခုိင္ သူရဲေကာင္းေတြရဲ႕ နာမည္ေတြထဲက ႀကိဳက္တဲ့ နာမည္ေရြးၿပီး ရခိုင္ျပည္သူေတြ ေျပာင္းၾကစမ္းပါဗ်။ ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္ေတာ ဆိုတဲ့ နာမည္မွာ ဘဂၤလား အနံ႔ပါေနသလို ခံစားေနရလို႔ပါ။

 ေမယုျမစ္၊ ေမယုေတာင္ေျခေတြ ကို ရခုိင္ရနံ႔သင္းေစခ်င္လို႔ ပါဗ်။ က်ဳပ္ ဆႏၵကေတာ့ ကုလားတန္ျမစ္ (ကစၥပနဒီျမစ္) ကို ေတာင္ “ရခိုင္တန္” ျမစ္လို႔ ေျပာင္းေစခ်င္ပါတယ္။ အင္း၀နဲ႔ ဟံသာ၀တီ ႏွစ္ေလးဆယ္  စစ္ျဖစ္ၾကတုန္းက အင္း၀ (အ၀) ကို ႏိုင္ခ်င္လြန္းလို႔ မြန္ေတြထဲမွာ သူရဲေကာင္းေတြ ဘြဲ႕ခံၾကတယ္။ 

“သမိန္အ၀ႏိုင္” ဆိုတာ ေပၚဖူးတယ္။ က်ဳပ္လည္း “သမိန္ဘင္းဂလားႏုိင္” လို႔ နာမည္ေျပာင္းလိုက္ၿပီဗ်ဳိ႕။
ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ လူအခြင့္အေရးေတြ အျပည့္အ၀ က်င့္သုံးခ်င္တယ္ ဆုိရင္ စစ္ေတြနဲ႔ ေက်ာက္ျဖဴ ဆိပ္ကမ္းမွာ သေဘၤာေတြ ကပ္လိုက္ပါ။ လိုခ်င္သေလာက္ ဘဂၤါလီေတြ သေဘၤာေပၚ အျပည့္ ထမင္းထုပ္ ကိုယ္စီနဲ႔ တင္ေပးလုိက္ပါ့မယ္။ 

ရခုိင္ျပည္ကိုေတာ့ မက်ဴးေက်ာ္ပါနဲ႔ဗ်ာ။ က်ဳပ္တို႔ ျမန္မာ၊ ကရင္၊ ကရင္နီ၊ မြန္၊ ရွမ္း ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို လည္း ယိုးဒယားက သံဆူးႀကိဳး ခတ္ထား တာပါ။ တို႔ဆရာ ဟင္းရြက္ခူးဖို႔ေတာင္ စခန္းအျပင္ ထြက္ခ်င္ရင္ က်ဳပ္တို႔ သမီးပ်ဳိေတြ ယုိးဒယား ပုလိပ္ကို အပ်ဳိရည္နဲ႔ လဲၿပီး ပန္းဦးဆက္ခဲ့ရသူ ဒုနဲ႔ေဒးပါ။ က်ဳပ္တို႔ ျမန္မာ၊ ကရင္ ၊ မြန္ဒုကၡသည္ေတြကိုလည္း ဘန္ေကာက္ေလဆိပ္ က ႏုိင္ငံတကာ ေလယာဥ္ႀကီးေတြ ကပဲ လာေခၚခဲ့တာပါ။ 

ဒါေၾကာင့္ ခင္ဗ်ားတို႔ ကုလသမဂၢတို႔က ေခၚခ်င္ရင္ စစ္ေတြ ဆိပ္ကမ္းက ႀကိဳဆိုလ်က္ပါ။ ေနာက္ဆုံး က်ဳပ္သတိေပးခ်င္တာကေတာ့ တိဗက္ကုန္းျပင္ျမင့္က အတူလမ္းေလွ်ာက္လာခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာနဲ႔ ရခုိင္ ညီအစ္ကိုေတြထဲမွာ ျမန္မာ တစ္ေယာက္ ရခုိုင္တစ္ေယာက္ အသက္ရွင္က်န္ေန သေရြ႕ ရခိုင္ျပည္ဟာ ဘဂၤါလီ လက္ထဲ မက်ေစရဘူးဗ်။

ရခုိင္ျပည္ ထာ၀ရ အဓြန္႔ရွည္ရမယ္ လို႔ သံမဏိ အဓိ႒ာန္ျဖင့္...............

သမိန္ဘင္းဂလားႏိုင္ / Kyaw Ko
 From...Min Zaw Swe  {FB}