ဦးခ်န္ထြန္း သို႔မဟုတ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕႐ွိ ဆူးေလးေစတီေတာ္ျမတ္အား ကာကြယ္ခဲ့သူ
ဦးခ်န္ထြန္း ( ၁၈၅၉-၁၈၉၄) စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ေရႊစလြယ္ရ သူေဌးႀကီးဦးရဲေက်ာ္သူ ဆုိလွ်င္ ရခုိင္သားမ်ား ေလာကတြင္မသိသူမရွိသေလာက္ ပင္ ထင္ေပၚေက်ာ္ေဇာသည္။ သူ႔သားဦးခ်န္ထြန္း အေဖေျခရာကုိနင္း၍ထုိေခတ္ထု ိခ်ိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံမက ဥေရာပႏူိင္ငံမ်ား အထိပင္ သူ႔အရွိန္အ၀ါ လႊမ္းမုိးခဲ့ေသာ နာမည္ႀကီး ဥပေဒ ပါရဂူတစ္ဦးျဖစ္သည္။ဦးရဲေက်ာ္
သူ၊ ေဒၚသံဒါျဖဴတုိ႔ မိဘႏွစ္ပါးတြင္ သားသမီး(၁၀)ဦး ထြန္းကားခဲ့ရာ
သားေယာက်္ားမ်ားမွာ ဦးေက်ာ္ဦး၊ ဦး ခ်န္ထြန္း၊ ဦးစံေက်ာ္၊ ဦးေရႊဘန္း၊
ဦးသာဇံ၊ ဦးေရႊသာတုိ႔ ျဖစ္ၾကၿပီး
သမီးမ်ားမွာ ေဒၚစံ၀င္း၊ ေဒၚစံျမခုိင္၊ ေဒၚေရႊခုိင္၊ ေဒၚရွင္ထြီးမတုိ႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ဦးခ်န္ထြန္း အပါအ၀င္ သား(၆)ေယာက္စလုံးသည္ ထုိေခတ္က အဂၤလန္ ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းေနခဲ့ၾက၍ စာတတ္ေပတတ္ ပုဂၢဳိလ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ညီအစ္ကုိ ေလး ေယာက္ ျဖစ္ေသာ ဦးခ်န္ထြန္း အပါအ၀င္ ဦးေရႊဘန္း၊ ဦးေရႊသာ၊ ဦးသာဇံတုိ႔သည္ ဘိလပ္မွ ဥပေဒဘြဲ႔{ Barrister at Law) ကုိ ရရွိခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ဦးခ်န္ထြန္းသည္ ဥပေဒဘြဲ႔ ေနာက္ဆုံးႏွစ္ ျဖစ္ေသာ ၁၈၈၁ခုႏွစ္တြင္ ေရာမ ဥပေဒဘာသာရပ္၊ ဥပေဒ အတတ္ပညာ ဘာသာရပ္၊ အဂၤလိပ္ လူမ်ဳိးတုိ႔၏ ေရွ႕ ေဟာင္းထုံးတမ္းစဥ္လာ ဘာသာရပ္ အားလုံးကုိ အမွတ္အမ်ားဆုံး ဂုဏ္ထူးႏွင့္ ေအာင္ျမင္၍ ၀ိတုိရိယဘုရင္ မႀကီး ကုိယ္တုိင္ ၀ိတုိရိယ ေရႊတံဆိပ္ဆုကုိ ခ်ီးျမွင့္ခဲ့သည္။ ဘာသာရပ္တုိင္းတြင္ ထူးခၽြန္ဆု ရရွိခဲ့၍ ဘာသာ ရပ္တခုလွ်င္ ထုိေခတ္က စတာလင္ေပါင္ (၁၀၀)စီ ခ်ီးျမွင့္ခံခဲ့သူျဖစ္သည္။ ဦးခ်န္ထြန္းရရွိခဲ့ေသာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အမွတ္မ်ဳိးကုိ ဒုတိယကမာၻစစ္ျဖစ္ေသာ အခ်ိန္အထိ ေနာက္ထပ္ ထုိ ဆုမ်ဳိးရရွိသူ လုံး၀မရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ရန္ကုန္ျပန္လာ၍ ၀ိတုိရိယ ဘုရင္မဆုကုိ ဆြဲ၍သြားလွ်င္ ဦးခ်န္ ထြန္းႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ ဆုံမိေသာ လူတုိင္းသူ႔ကုိ အေလးျပဳရသည္။ စက္ဘီးစီးလာသူ ၿဖစ္ေနလွ်င္ စက္ ဘီးမွ ဆင္းရပ္၍ အေလးျပဳရသည္ဟု ေရွ႕ေနဦးေမာင္ေက်ာ္ဇံဇနီး ေဒၚရီရီဇံ (အမွတ္-၂၈၊စမ္းေခ်ာင္း၊ေအာင ္
မဂၤလာလမ္း)တြင္ ဦးခ်န္ထြန္း ေဆာင္းပါးေရးရန္ Interview သြားလုပ္စဥ္က
ေျပာျပလုိက္သည္ကုိ အမွတ္ရ မိပါသည္။ ၀ိတုိရိယ ဘုရင္မႀကီးက သူပုိင္စုိးေသာ
ကုိလုိနီႏူိင္ငံမ်ားထဲမွ ဤမွ်ေလာက္ ပညာေတာ္ေသာ ကေလးမ်ဳိး ရွိသည္ကုိ တအံတၾသ
ျဖစ္ခဲ့ရသည္ဟု သိရွိရသည္။ေတြ႔႔ခ်င္လြန္း၍ အေခၚခံရေသာအခါ ေတာသားေလးက
ရခုိင္ရုိးရာ၀တ္စုံျဖစ္သည့္
ေတာင္ရွည္ပုဆုိး၊ ရင္ဖုံးအကၤ်ီ၀တ္ဆင္၍ ရခုိင္ရုိးရာ ေဖာ့လုံးေခါင္းေပါင္း
၀တ္ၿပီး သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ဘုရင္မႀကီးက လက္ဆြဲ ႏႈတ္ဆက္ျပီး
လက္ဖက္ရည္ပြဲႏွင့္ ေမာင္ခ်န္ထြန္းကုိ ဧည့္ခံခဲ့ သည္။ ၀ိတုိရိယ
ဘုရင္မႀကီးဆုကုိ သူကုိယ္တုိင္ ခ်ီးျမွင့္ၿပီး ဘုရင္မႀကီး၊ သားေတာ္ႏွင့္
ေတာ္၀င္ ျမင္းရထား ကုိစီးခြင့္ရေသာ ဆုလည္းပါ၀င္သည့္အျပင္ နန္းေတာ္ထဲသုိ႔
အခ်ိန္မေရြး သြားလာႏုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရးကုိပင္ ဘုရင္မႀကီးက ေပးအပ္ခဲ့သည္။
ဦးခ်န္ထြန္းသည္ အဂၤလန္တြင္ေနစဥ္ သူမိတ္ေဆြမ်ားအနက္ ကမာၻေက်ာ္ စာေရးဆရာၾကီး
ေအာ္စကာ၀ုိင္း (Mr.Oscar Wild) တစ္ေယာက္လည္း အလြန္ရင္းႏွီးေသာ
မိတ္ေဆြတစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့သည္။ ေအာ္စတာ၀ုိင္းႏွင့္ အတူသြား အေနမ်ားခဲ့၍
ဦးခ်န္ထြန္းက ရခုိင္လူမ်ဳိး၊ ရခုိင္ယဥ္ေက်းမႈ၊ ရခုိင္သမုိင္းမ်ားကုိ
ေျပာျပခဲ့ဟန္ ရွိ သည္။ ေအာ္စကာ၀ုိင္းသည္ ရခုိင္သမုိင္းေၾကာင္းမ်ားကု ိ
စိတ္၀င္စားလာ၍ ရခုိင္သမုိင္းႏွင့္ ပတ္သတ္ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား၊
ေပစာမ်ားကုိ စုေဆာင္းရွာေဖြေပးရာ The King of Arakan (ရခုိင္မင္းတရားႀကီး)
ဆုိ ေသာ စာအုပ္ကုိ အဂၤလန္တြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ဦးခ်န္ထြန္းလည္း အဂၤလန္တြင္
ေနစဥ္ The Nature and Value of Jurisprudence စာအုပ္ကုိ Messrs Sweet And
Maswell စာအုပ္တုိက္မွ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ယင္းစာအုပ္သည္ အဂၤလန္တြင္
အလြန္လူႀကဳိက္ မ်ား၍ တတိယအႀကိမ္ပင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ဦးခ်န္ထြန္း ရန္ကုန္သုိ႔
ျပန္ေရာက္လာေသာအခါ Leading Cases in BurmeseLaw စာအုပ္ႏွင့္ Burmese
Buddhist law စာအုပ္ႏွစ္အုပ္ကုိ ေရးသားခဲ့သည္။ ယင္းစာအုပ္(၂)အုပ္သည္
ယေန႔ထက္တုိင္ ျမန္မာတရား ေရးရာ ဌာနတြင္ လက္သုံး (Manual)အျဖစ္
အသုံးျပဳေနဆဲဟု သိရသည္။ Burmese Buddhist Law စာအုပ္သည္ စာေရးသူ၏
ဖခင္ဦးေမာင္သာဇံ (စက္ရွင္တရားသူႀကီး -ၿငိမ္း) ဗဟုိ တရားရုံးခ်ဳပ္ ေရွ႕ေနက
သူ၏ စာၾကည့္တုိက္တြင္ တရုိတေသ သိမ္းဆည္းထားခဲ့ရာ ယခု ယင္းစာအုပ္သည္
စာေရးသူ၏ စာၾကည္တုိက္တြင္ ရွိေနပါသည္။ ယင္းစာအုပ္၏ မ်က္ႏွာဖုံးကုိ ယခု
ဦးခ်န္ထြန္း၏ အတၳဳပၸတၱိ ေဆာင္းပါးႏွင့္အတူ ေဖာ္ျပထားပါသည္။၁၈၅၄ ခုႏွစ္တြင္
ၿဗိတိသွ် အစုိးရသည္ စီမံကိန္းခ်၍ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ကို ေခတ္မီၿမဳိ႕ေတာ္
ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ အကြက္ရုိက္ၿပီး အိမ္ရာတုိက္တာမ်ား ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည္။
ထုိစဥ္ကယခုသိမ္ ႀကီးေစ်း ေနရာတြင္ ဆူးေလေစတီေလာက္ ႀကီးေသာ
`က်ဳိက္ျမတ္သံခ်ဳိ` ေစတီတစ္ဆူ ရွိခဲ့သည္ကုိ လမ္း ႏွင့္ မလြတ္၍
ၿဖဳိဖ်က္ပစ္ခဲ့သည္။ ရန္ကုန္ျမဳိ႕ရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား အားလံုးနီးပါးကုိ
အကြက္မ်ားခ်ရာတြင္ မလြတ္ဆုိၿပီး လမ္းမေတာ္ၿမဳိ႕နယ္ သရက္ေတာဥယ်ာဥ္ အတြင္း
စုေပါင္း၍ ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့သည္။ (ယေန႔တုိင္ သရက္ေတာ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္း
ထုိစဥ္ကအမည္အတုိင္း ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ေျမာက္မ်ားစြာ ရွိေနပါေသး သည္။
ဒုတိယအႀကိမ္ လမ္းမ်ား တုိးခ်ဲ႕ရာတြင္ လမ္းမလြတ္ဟု ဆုိၿပီး ဆူးေလဘုရားကုိ
ယခုေနရာမွအျခားတေနရာ သုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းရန္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ထုိစဥ္က
ၿဗိတိသွ် အရာရွိမ်ား တင္ျပခ်က္တြင္ ေနာက္အႏွစ္ ၅၀- ၁၀၀ အတြင္း
ရန္ကုန္ၿမဳိ႕သည္ ကမာၻ႔အဆင့္မီွ ၿမဳိ႕ေတာ္ႀကီး တၿမိဳ႕ ျဖစ္လာမည္ျဖစ္ရာ
ပတ္ခ်ာလည္ ၀ုိင္းရံ လ်က္ရွိေသာ မုိးထိေအာင္ ျမင့္မားသည့္ အေဆာက္
အအုံမ်ားေအာက္ ေရာက္ေနမည္ျဖစ္၍ မသင့္ေတာ္ဟု အေၾကာင္း ျပခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ား စိတ္ႀကဳိက္ သင့္ေတာ္သည့္ ေနရာ ေရႊ႕၍ ပုံတူေဆာက္ေပးရန္ အ
ေၾကာင္းျပခဲ့သည္။ ယင္းကိစၥကုိ အဂၤလိပ္ အရာရွိမ်ား အပါအ၀င္
ျမန္မာအရာရွိမ်ားက ကန္႔ကြက္သူမရွိ သေဘာတူၾကသည္။ ဦး ခ်န္ထြန္းတေယာက္သာ
အႀကီးအက်ယ္ ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္ေခတ္တြင္ အထက္မွ ခ်မွတ္ထား ေသာ
အမိန္႔တခုကုိ လုပ္သင့္သည္ ျဖစ္ေစ မလုပ္သင့္သည္ ျဖစ္ေစ မေျပာရဲေသာ ေခတ္။
အလုပ္ျပဳတ္မွာ ေၾကာက္သည္က တစ္ေၾကာင္းေၾကာင့္ မည္သူမွ် ဦးခ်န္ထြန္းဘက္မွ
မားမားရပ္တည္၍ ေျပာ၀ံ့သူမရွိပါ။ျမန္မာ လူမ်ဳိးမ်ား၏ ထုံးတမ္းစဥ္လာတြင္
ဘုရားတည္ၿပီးလွ်င္ ေရႊ႕ေျပာင္းျခင္း၊ ဖ်က္ျခင္း ျပဳလုပ္ရုိး ထုံးစဥ္မရွိဟု
တင္ျပခဲ့သည္။ အလားတူ လန္ဒန္ကုိ ေခတ္မီျမဳိ႕ေတာ္ ေဆာက္လုပ္စဥ္က Square
Building အ၀ုိင္းကုိ ေရွ႕ေဟာင္း အေဆာက္အအုံတစ္ခုအျဖစ္ အေနျဖင့္ ဘာေၾကာင့္
ခ်န္ထားခဲ့သလဲဟု အေရးဆုိခဲ့သည္။ဦးခ်န္ ထြန္း၏ ကန္႔ကြက္ခ်က္မ်ား လုံး၀
အရာမေရာက္ခဲ့၍ စေနေဒါင့္မွစ၍ ဆူးေလဘုရားကုိ ဖ်က္ပါေတာ့သည္။ ဦးခ်န္ထြန္းသည္
အာဂသတၱိရွင္တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ လုပ္ရဲသည္။ လုပ္ရဲေသာသတၱိ ရွိသည္။
အလုပ္ျပဳတ္ခ်င္ ျပဳတ္ပါေစ လုံး၀ ေနာက္မဆုတ္ခဲ့ပါ။ သူ႔ကုိေရႊတံဆိပ္ဆု
ေပးထားေသာ၀ိတုိရိယ ဘုရင္မကုိ ခ်က္ခ်င္း သတိ ရလာခဲ့သည္။ ေၾကးနန္းရုိက္ၿပီး
စာတစ္ေစာင္ကုိလည္း ဘုရင္မႀကီးထံ အက်ဳိးအေၾကာင္း ေရးးသားေပးပုိ႔ လုိက္သည္။
ဦးခ်န္ထြန္၏ ေက်းဇူး၊ ၀ိတုိရိယ ဘုရင္မႀကီး၏အမိန္႔ေၾကာင့္
ယေန႔ျမန္မာလူမ်ဳိးတုိ႔ ဆူးေလေစ တီကုိ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕လည္တြင္ ေတြ႔ေနရျခင္း
ျဖစ္သည္။ ဦးခ်န္ထြန္းေက်းဇူးကား အလြန္ ႀကီးမားပါသည္။ ဆပ္ ၍ ကုန္ႏိုင္မည္
မဟုတ္ပါ။ ဆူးေလေစတီကုိ ဖူးေတြ႔ရတုိင္း ဦးခ်န္ထြန္းကုိ သတိရသင့္ေပသည္။
ေဒါက္တာတင္ေအာင္ႏွင့္ တရားလႊတ္ေတာ္ တရား၀န္ႀကီး မစၥတာဒတ္(ခ္)တုိ႔က
အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံ မ်ားတြင္ ဦးခ်န္ထြန္းေလာက္ ဥပေဒေရးရာ
ကၽြမ္းက်င္သူမေပၚေသး။ အိႏၵိယတုိက္တြင္ အေတာ္ဆုံး(၃)ဦးကုိ ေရြးထုတ္၍
ေျပာရလွ်င္ (၁)ဦးခ်န္ထြန္း၊ (၂)ဦးမဲေအာင္၊ (၃)ဦးသိန္းေမာင္တုိ႔
ျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။ ဦးခ်န္ထြန္းသည္ အဂၤလန္မွ ျပန္လာစဥ္ အုိင္ယာလန္သူ
Miss Cosgroves ကုိလက္ထပ္၍ ေခၚလာခဲ့သည္။ ဦးခ်န္ထြန္းအား ျမန္မာ ယဥ္ေက်းမႈ
ရွဳေထာင့္မွ ၾကည့္လွ်င္ အမွားတစ္ခုကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု ဆုိ၍ရပါမည္။
(ျပစ္မႈတစ္ခုကုိ က်ဴးလြန္ျခင္းေတာ ့မဟုတ္ပါ) ဦးခ်န္ထြန္း၏ ကုိယ္ေရးကုိယ္တာ
ကိစၥျဖစ္၍ စာေရးသူအေန ႏွင့္ ေ၀ဖန္ပုိင္ခြင့္ မရွိပါ။
သုိ႔ေသာ္`ငါမွားေလျခင္း` ဆုိေသာ ေနာင္တ တစ္ခုကုိေတာ့ သူ၏ အသဲႏွလုံးၾကား
ထဲတြင္ ရင္နင့္ေအာင္ ေသသည္အထိ ခံစားသြားရသည္ဟု စာေရးသူ
ေကာက္ခ်က္ဆြဲယူပါသည္။ ထုိေခတ္ ထုိအခါသည္ ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာႀကီး
ေနမ၀င္ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လ်က္ရွိေသာအေျခအေန အခ်ိန္ အခါ။ သူတုိ႔
ေသြးနားထင္ ေရာက္ေနေသာအခ်ိန္။ အာရွတုိက္သားမ်ားကုိ လူည့ံ၊ လူဖ်င္း၊ လူအဟု
ယူဆၿပီး မတူမတန္ ဆက္ဆံေနေသာ အခ်ိန္။ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး၏ ယဥ္ေက်းမႈကုိ
တန္ဖုိးထားရမွန္းပင္ မသိ၍ ဘုရား ေက်ာင္းကန္မ်ားကုိ ဖိနပ္စီး၍ တက္ခဲ့ၾကသည္။
(Shoe's Question) ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ ဦးခ်န္ထြန္းသည္ သူ၏ရွဳမၿငီး ခ်စ္ဇနီး
အသားျဖဴျဖဴ ဘုိမေလး Miss Cosgrovesကုိ သူ၏ေမြးရာ ဇာတိရပ္ မိ သားစု
ေနထုိင္ေသာ စစ္ေတြၿမိဳ႕သုိ႔ ေခၚလာခဲ့ပါသည္။ မိသားစုအားလုံးက
ၾကမ္းမွာထုိင္ၿပီး ဂါ၀န္၀တ္ထား ေသာဘုိမကုိ ကုလားထုိင္ႏွင့္ အေပၚမွာ
ထုိင္ခုိင္းခဲ့ရသည္။ ရခုိင္မ်ား စားပြဲအ၀ုိင္းတြင္
၀ုိင္းထုိင္ၿပီးထမင္းမ်ား ကုိ လက္ႏွင့္နယ္၍ စားျပသည္။ ေဘာင္းဘီမ၀တ္ဘဲ
စားပြဲခင္းအစ (လုံခ်ည္ကုိဆုိလုိသည္)ကုိ ခ်ဳပ္၍ ၀တ္ ေသာလူမ်ဳိး၊
ကြမ္းစားေသာလူမ်ဳိး၊ ဘုိေကမထားဘဲ ဆံပင္မျဖတ္ ေသွ်ာင္ထုံးထားသည္။
ဆံပင္ကုိအ၀တ္နွင့္ ပတ္ထားသည္ (ေခါင္းေပါင္းကုိ ဆုိလုိသည္) စသည္ျဖင့္
အင္မတန္မွ အထင္ေသး အျမင္ေသးႏွင့္ ေ၀ဖန္ခံခဲ့ ရသည္ကုိ ဦးခ်န္ထြန္း အလူးအလဲ
ခံခဲ့ရသည္။ မိဘလက္ထက္မွ သ႔ူဘ၀ တေလွ်ာက္လုံး အပြဲပြဲ ႏူိင္လာခဲ့ သမွ်
ဇနီးသည္ Miss Cosgroves ႏွင့္က်မွ ဒူးေထာက္အရွံဳးေပးခဲ့ရေသာ စစ္သူၾကီး။
ဦးခ်န္ထြန္းႏွင့္ Miss Cosgroves တုိ႔၏ အိမ္ေထာင္ေရးသည္
မည္ေရြ႕မည္မွ်အထိအဆင္ေျပ မေျပ ဆုိသည့္ အတုိင္းအတာ ဒီဂရီကုိ စာေရးသူမသိပါ။
ဦးခ်န္ထြန္းႏွင့္ ရခဲ့ေသာ Miss Marie Chan Tun ကုိေခၚၿပီး အဂၤ လန္သုိ႔
ျပန္သြားပါသည္။ သူသည္ ျမန္မာလူမ်ဳိး ယဥ္ေက်းမႈကုိ အထင္ေသး အျမင္ေသး
မ်ားစြာျဖင့္ ရွဳျမင္ သုံးသပ္ၿပီး ေနာက္ပုိင္း`The Marriage in Burma`
ဟူေသာ စာအုပ္တအုပ္ကုိ ေရးသားခဲ့ပါသည္။ မၾကာေသးမီက ကမာရြတ္၊ လွည္းတန္းရွိ
အတၱိယလမ္းတြင္ ေနထုိင္ေသာ ဦးခ်န္ထြန္းညီ၊ ဦးေရႊသာ၏ေျမး ဘဏ္မန္ေနဂ်ာ
ဦးေရႊျဖဴႏွင့္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ ေမးျမန္းၾကည့္ရာ ထုိစာအုပ္က
လြန္ခဲ့ေသာ(၃၀)ေက်ာ္က ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္ စာၾကည့္တုိက္မွ ငွားရမ္း၍
သူကုိယ္တုိင္ ဖတ္ဖူးေၾကာင္း ေျပာျပပါသည္။ စာေရးသူသည္ Miss Cosgroves
ေရးသားေသာ စာအုပ္ကုိ ျပန္လည္ေခ်ပ ေရးသားရန္ ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္
စာၾကည္တုိက္တြင္ သြားရွာပါသည္။ လုံး၀မေတြ႔ဘဲ ျပန္လာခဲ့ရသည္။ ယခုဤ
စာအုပ္ေရးသားေသာ အခ်ိန္ထိ လမ္းသြား လမ္း လာအခြင့္ရတုိင္း လုိက္ရွာေနဆဲ
ျဖစ္ပါသည္။ လူမ်ဳိးမတူ၊ ဘာသာမတူ၊ ယဥ္ေက်းမႈမတူလွ်င္ ေယာက်ၤားျဖစ္ ေစ၊
မိန္းမျဖစ္ေစ မိမိဘ၀အတြက္ တစ္သက္တာ အိမ္ေထာင္ဖက္ ေရြးခ်ယ္ေသာအခါ
အထူးသတိထားရန္ အခ်က္တခ်က္ ျဖစ္သည္ကုိ ဦးခ်န္ထြန္း၏ ကုိယ္ေတြ႔ တစ္သက္တာက
သင္ခန္းစာယူစရာ က်န္ရစ္ခဲ့ပါ သည္။ ဦးေမာင္ေက်ာ္ဇံ (BA.BL) ေရွ႕ေနႀကီး၏ဇနီး
ေဒၚရီရီဇံ ေျပာျပခ်က္အရ Miss Cosgroves သည္ ဦးခ်န္ထြန္း ေနေသာ
ျမန္မာႏိုင္ငံ ရန္ကုန္ျမဳိ႕သုိ႔ လုံး၀ ျပန္မလာေတာ့ပါဟု သိရွိရပါသည္။
ဦးခ်န္ထြန္းလည္း ေနာက္အိမ္ ေထာင္ မျပဳခဲ့ပါ။ သူ၏ဇနီးႏွင့္ သူအလြန္ခ်စ္ေသာ
သမီးငယ္ ျပန္မလာေတာ့ၿပီဟု သိေသာအခါ ဦးခ်န္ထြန္း တစ္ေယာက္ မည္သုိ႔ေသာ
ေ၀ဒနာမ်ဳိးကုိ ခံစားရပါမည္နည္း။ မိမိဘ၀တြင္ ဟာလာဟင္းလင္းႏွင့္ မည္သူကုိ မွ်
ရင္ဖြင့္ေျပာၾကား၍ မျဖစ္။ ေျပာလည္းမေျပာခ်င္။ သူမ်ားႏွင့္လည္း မဆုိင္။
ဘယ္သူမျပဳမိမိမႈ။ ဦးခ်န္ထြန္း မွလြဲ၍ မည္သူမွ် သိႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါ။
ေနာက္ပုိင္းတြင္ တေယာက္တည္း ဦးတည္ရာမရွိ စိတ္ေသာက ဖိစီး ၿပီး
စက္ဘီးတစ္စီးႏွင့္ ေလွ်ာက္သြားေနခဲ့သည္။ *၀ိတုိရိယ ဘုရင္မႀကီးကုိယ္တုိင္
နန္းတြင္းေခၚ၍ လက္ဖက္ရည္ပြဲႏွင့္ ဧည္ခံၿပီး ၀ိတုိရိယ ေရႊတံဆိပ္ဘြဲ႔ကုိ
ေပးခဲ့သည္။ နန္းတြင္းတြင္ အခ်ိန္မေရြး ၀င္ထြက္ခြင့္ အမိန္႔ရသူတဦး။
*ဒုတိယကမာၻစစ္ မျဖစ္မီအထိ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ ဥပေဒဘာသာရပ္တြင္ သူ႔လုိ
ဒီဂရီအျမင့္ဆုံး အမွတ္မ်ဳိး မည္ သူမွ် မရရွိခဲ့။ *သူေရးခဲ့ေသာ
ဥပေဒစာအုပ္မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တရားရုံးခ်ဳပ္တြင္ ယခုထိ အသုံးျပဳေနဆဲ
ရည္ညႊန္းကုိး ကား ေနဆဲျဖစ္သည္။ *ဆူးေလဘုရားကုိ မဖ်က္ရန္ အေရးဆုိခဲ့ရာတြင္
ေနမ၀င္၀ိတုိရိယ ဘုရင္မႀကီးထံ ေၾကးနန္းႏွင့္တစ္မ်ဳိး၊ စာ ေရး၍ တစ္ဖုံ
သတၱိရွိရွိ ရဲရဲေတာက္တင္ျပခဲ့သူ။ ဤမွ်ေလာက္ ႏိုင္ငံအတြက္ အဖုိးတန္
ရတနာသားေကာင္း တစ္ဦးသည္ အသဲကၽြမ္းေ၀ဒနာ(၀ါ)စိတ္ထိခု ိက္
ေသာ ေ၀ဒနာျဖင့္ အသက္(၃၅)ႏွစ္တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ရသည္။ ေရတိမ္နစ္ခဲ့ရသည္။
ႏူိင္ငံအတြက္ဆုံးရွံဳးမႈ တ ရပ္အျဖစ္ စာေရးသူ၀မ္းနည္းစြာျဖင့္
မွတ္တမ္းတင္ပါသည္။ တခ်ဳိ႕ေသာရခုိင္အခ်ဳိ႕က မိမိကုိယ္ကုိ သတ္ေသ သြားသည္ဟု
ေျပာၾကသည္။ ဟုတ္မဟုတ္ေတာ့ စာေရးသူ အတိအက် စုံစမ္း၍မရပါ။ ေဒၚရီရီဇံကုိ
ေမးၾကည့္ ေသာအခါ `မဟုတ္ပါဘူး`ဟုဆုိသည္။ ဦးခ်န္ထြန္း၏ဖခင္
သူေဌးႀကီးဦးရဲေက်ာ္သူသည္ ကြယ္လြန္ခါနီးတြင္ သားသမီး(၁၀)ေယာက္ကုိတစ္ေယာက ္
လွ်င္ ရူပီး(၁၀)သိန္းက်စီ အေမြေပးခဲ့ရာ ဦးခ်န္ထြန္း၏သမီး Miss Marie Chan
Tun သည္ စစ္ေတြၿမိဳ႕သုိ႔ လာ၍ အဘုိးေပးေသာ ရူပီး(၁၀)သိန္းကုိ လာယူၿပီး
အဂၤလန္သုိ႔ ျပန္သြားပါသည္။
ဓါတ္ပံု၊ ဦးခ်န္ထြန္း၏ ဖခင္ သူေဌးႀကီးဦးရဲေက်ာ္သူ ေဆာက္လုပ္လႈဒါန္းခဲ့ေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းကို ၁၉၄၂ ခုႏွစ္က ေတြ႕ရစဥ္။
Facebook မွ မွ်ေ၀ေဖၚၿပသည္
ဦးခ်န္ထြန္း ( ၁၈၅၉-၁၈၉၄) စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ေရႊစလြယ္ရ သူေဌးႀကီးဦးရဲေက်ာ္သူ ဆုိလွ်င္ ရခုိင္သားမ်ား ေလာကတြင္မသိသူမရွိသေလာက္ ပင္ ထင္ေပၚေက်ာ္ေဇာသည္။ သူ႔သားဦးခ်န္ထြန္း အေဖေျခရာကုိနင္း၍ထုိေခတ္ထု
သမီးမ်ားမွာ ေဒၚစံ၀င္း၊ ေဒၚစံျမခုိင္၊ ေဒၚေရႊခုိင္၊ ေဒၚရွင္ထြီးမတုိ႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ဦးခ်န္ထြန္း အပါအ၀င္ သား(၆)ေယာက္စလုံးသည္ ထုိေခတ္က အဂၤလန္ ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းေနခဲ့ၾက၍ စာတတ္ေပတတ္ ပုဂၢဳိလ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ညီအစ္ကုိ ေလး ေယာက္ ျဖစ္ေသာ ဦးခ်န္ထြန္း အပါအ၀င္ ဦးေရႊဘန္း၊ ဦးေရႊသာ၊ ဦးသာဇံတုိ႔သည္ ဘိလပ္မွ ဥပေဒဘြဲ႔{ Barrister at Law) ကုိ ရရွိခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ဦးခ်န္ထြန္းသည္ ဥပေဒဘြဲ႔ ေနာက္ဆုံးႏွစ္ ျဖစ္ေသာ ၁၈၈၁ခုႏွစ္တြင္ ေရာမ ဥပေဒဘာသာရပ္၊ ဥပေဒ အတတ္ပညာ ဘာသာရပ္၊ အဂၤလိပ္ လူမ်ဳိးတုိ႔၏ ေရွ႕ ေဟာင္းထုံးတမ္းစဥ္လာ ဘာသာရပ္ အားလုံးကုိ အမွတ္အမ်ားဆုံး ဂုဏ္ထူးႏွင့္ ေအာင္ျမင္၍ ၀ိတုိရိယဘုရင္ မႀကီး ကုိယ္တုိင္ ၀ိတုိရိယ ေရႊတံဆိပ္ဆုကုိ ခ်ီးျမွင့္ခဲ့သည္။ ဘာသာရပ္တုိင္းတြင္ ထူးခၽြန္ဆု ရရွိခဲ့၍ ဘာသာ ရပ္တခုလွ်င္ ထုိေခတ္က စတာလင္ေပါင္ (၁၀၀)စီ ခ်ီးျမွင့္ခံခဲ့သူျဖစ္သည္။ ဦးခ်န္ထြန္းရရွိခဲ့ေသာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အမွတ္မ်ဳိးကုိ ဒုတိယကမာၻစစ္ျဖစ္ေသာ အခ်ိန္အထိ ေနာက္ထပ္ ထုိ ဆုမ်ဳိးရရွိသူ လုံး၀မရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ရန္ကုန္ျပန္လာ၍ ၀ိတုိရိယ ဘုရင္မဆုကုိ ဆြဲ၍သြားလွ်င္ ဦးခ်န္ ထြန္းႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ ဆုံမိေသာ လူတုိင္းသူ႔ကုိ အေလးျပဳရသည္။ စက္ဘီးစီးလာသူ ၿဖစ္ေနလွ်င္ စက္ ဘီးမွ ဆင္းရပ္၍ အေလးျပဳရသည္ဟု ေရွ႕ေနဦးေမာင္ေက်ာ္ဇံဇနီး ေဒၚရီရီဇံ (အမွတ္-၂၈၊စမ္းေခ်ာင္း၊ေအာင
ဓါတ္ပံု၊ ဦးခ်န္ထြန္း၏ ဖခင္ သူေဌးႀကီးဦးရဲေက်ာ္သူ ေဆာက္လုပ္လႈဒါန္းခဲ့ေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းကို ၁၉၄၂ ခုႏွစ္က ေတြ႕ရစဥ္။
Facebook မွ မွ်ေ၀ေဖၚၿပသည္
No comments:
Post a Comment