ျမန္မာ့ ႐ိုးရာ အိမ္မိုး ဓနိပင္ႏွင့္ ဓနိ လုပ္ငန္း အေၾကာင္း သိေကာင္း ဖြယ္ရာ

ႏြယ့္ဦးမြန္ (က်ဳံဒါး)

ဓနိပင္ သည္ ပင္လယ္ေရငန္ေရာက္ေသာ ဒီေရေတာ မ်ားတြင္ စုိက္ပ်ဳိးျဖစ္ထြန္း သည္။ ဓနိပင္ စုိက္ပ်ဳိး မည္ ့ေနရာ သည္ ဒီေရ အတက္အက် ရွိသည့္ ေသာင္ေပၚကမ္းစပ္ ေျမတြင္ ျဖစ္ရမည္။ ထုိေသာင္ေပၚေျမ တြင္ ႀကိဳးတန္း ဆြဲ၍ ဓနိေစ့ မ်ားကို တစ္ပင္ႏွင့္ တစ္ပင္ေျခာက္ေတာင္ခန္ ႔ခြာၿပီး ညီညာ စြာ စိုက္ရသည္။

ဓနိပင္ သည္ အႀကီးျမန္ေသာ အပင္ မ်ဳိးျဖစ္ သည္။ သုံးႏွစ္ ဆိုလွ်င္ ဓနိကုိင္း ဆယ္ကိုင္း ခန္႔ ထြက္ ၿပီ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဓား တင္ ရသည္။ ေအာက္ဆုံး မွ ရင့္လာေသာ ကိုင္းမ်ား ကိုစ၍  ခုတ္ယူသည္ ကို ဓားတင္ သည္ဟု ေခၚဆိုသည္။ 

ဓနိပင္ မွာ တစ္ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္ ႀကီးလာ သျဖင့္ ဓနိပ်စ္ အေရ အတြက္ သည္ တိုး၍ ႀကီးလာ သျဖင့္ ဓနိပ်စ္ အေရအတြက္သည္ တုိး၍ ရရွိလာသည္။ ဓနိပင္ႀကီး တစ္ပင္လွ်င္ ဓနိလက္ ၂၅ လက္ခန္ ႔ထြက္ သည္။ ဓနိေတာ သည္ ဥယ်ာဥ္ျခံ ေျမထဲ တြင္ ပါဝင္ေသာေၾကာင့္ ''ဓနိၿခံ'' ဟုေခၚသည။္ 

 အက်ယ္ အဝန္း ကလည္း ဧကႏွင့္ သတ္မွတ္ၾကသည္။ ဓနိပင္ ၏ ပုံသ႑ာန္ မွာ ဆင္ေျခဖုံး မေပၚေသးသည့္ အုန္းပင္ေပါက္ႏွင့္ ဆင္တူသည္။

အလက္ အရြယ္အစား ကြာသည္။ ပင္လယ္ေသာင္ကမ္းစပ္ ၌ ရွိေသာ ဓနိပင္ ၏ အျမင့္သည္ ၁၅ ေတာင္၊ ၁၆ ေတာင္ ခန္႔ရွိသည္။ ဓနိ ကိုင္းမွ ခုတ္ယူေသာ ဓနိ ရြက္၏ အရွည္ သည္ လူတစ္ရပ္ ေက်ာ္ျမင့္သည္။

အရြက္ ၏ျဗက္ အက်ယ္မွာ လက္တစ္ဝါး ခန္႔ ရွိသည္ ။ ပင္လယ္ ဒီေရ အေရာက္ နည္းေသာ ေနရာ တြင္ေပါက္ေသာ ဓနိပင္မ်ား သည္ အရြက္ပို၍ ေသးသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ဓနိၿခံ ကို ပင္လယ္ၿခံႏွင့္ ကုန္းၿခံ ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိး ခြဲ ထားၾကသည္။ ဓနိ လုပ္ငန္းသည္ လယ္ယာ လုပ္ငန္းကဲ့သို႔ တစ္ႏွစ္ လွ်င္ တစ္ႀကိမ္သာ ေငြေပၚေသာ ရာသီ ကုန္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လယ္ယာ လုပ္ငန္း ကဲ့ ႏွစ္စဥ္ အရင္း အႏွီးမထည့္ ရေပ။ 

တစ္မိုးတြင္း လုံး အလက္ အရြက္ေမြး၍ ေႏြေရာက္ လာလွ်င္ ခုတ္ယူ ရုံျဖင့္ ေငြေပၚေသာ လုပ္ငန္း ျဖစ္သည္။ ဓနိပင္ သည္ စုိက္ပ်ဳိးရ လြယ္ကူသည္။အပင္ ခြဲၿပီ ဆိုသည္ႏွင့္ ေနာက္ထပ္ တစ္စုံ တစ္ရာ လုပ္စရာ မလိုေတာ့ေပ။ ျမန္မာ့ ႐ိုးရာ အိမ္မိုး ဓနိပင္ႏွင့့္ ဓနိလုပ္ငန္း အေၾကာင္း သိေကာင္း ဖြယ္ရာ လုပ္စရာ မလိုေတာ့ေပ။ 

အျခား သီးႏွံမ်ား ကဲ့သို႔ ဓာတ္ေျမၾသဇာ ေကြၽးရျခင္း၊ ေပါင္းျမက္ ရွင္းလင္းျခင္း လုံး၀ လုပ္စရာ မလိုေသာ လုပ္ငန္းျဖစ္သည္။ တက္လာေသာ ဒီေရ မ်ားႏွင့္ ပါလာေသာ ႏုန္း ေျမ မ်ားသည ္ ဓနိၿခံ အတြင္းတြင္ တင္က်န္ေန ခဲ့ၿပီး သဘာဝေျမၾသဇာ အျဖစ္ႏွင့္ ဓနိပင္ မ်ား ကို ႀကီးထြားေစသည္။

 ႏွစ္စဥ္ျပာသို လဆန္း သည္ႏွင့္ ဓနိ ခုတ္ရန္ ျပင္ဆင္ ရသည့္ လျဖစ္သည္။  ဓနိၿခံ အတြင္း ဓနိပင္မ်ား အၾကားတြင္ ေပါက္ေနေသာ မလိုအပ္ သည့္ ဆူးပင္ မ်ားကို ခုတ္ထြင္ ရွင္းလင္းရသည္။ သို႔မွသာလွ်င္ ဓနိခုတ္ ရာ၌ လြယ္ကူေပမည္။

ဓနိၿခံ ပိုင္ရွင္ မ်ားသည္ ဓနိခုတ္ လုပ္သား မ်ားကို ငွားရမ္း၍ ခုတ္ၾက ရသည။္ ဓနိၿခံႀကီး လွ်င္ လုပ္သား မ်ားမ်ား ငွား ရသည့္ၿခံပိုင္ရွင္ မ်ား ရွိသကဲ့သို႔ ငါးဆယ္ ငွား ရသည့္ ၿခံပိုင္ရွင္ ႀကီး မ်ားလည္း ရွိၾကသည္။

ဓနိခုတ္ ရာတြင္ ေတြ႕ရာ ဓားျဖင့္ ခုတ္ယူ၍ မရေပ။ အထူးျပဳလုပ္ ထားေသာ ဓနိခုတ္ ဓား သက္သက္ကို အသုံးျပဳရသည။္ 

ဓား႐ုိး အရွည္ ၁ မုိက္ ခန္႔ အပါအဝင္ အရွည္ ၁ ေတာင္ ေက်ာ္ ရွိၿပီး ဓားသြားျဗက္ အက်ယ္ လက္ေလးသစ္ ခန္ ႔ရွိသည္။ ဓနိၿခံပိုင္ရွင္ မ်ားသည္ ဓနိလက္ မ်ားကို လွည္း၊ ေလွ စသည္တို႔ျဖင့္ ေရလမ္း၊ ကုန္းလမ္း အဆင္ ေျပ သည့္ အားေလ်ာ္ စြာ သယ္ယူၾကရၿပီး အိမ္သို႔ ေရာက္သည့္အခါ ဓနိလက္ မ်ားကုိ စီ၍ အတန္း လုိက္ ထပ္ၿပီး ရက္သတၱ ပတ္ခန္ ႔ႏွပ္ ရသည္။ ဤသို႔ လုပ္သည္ ကို ဖက္စင္ တုိက္သည္ ဟု ေခၚသည္။

ဓနိ မ်ား နပ္ေသာ အခါ ဓနိ ထိုးလုပ္သား အမ်ဳိးသမီးမ်ား ကိုငွား၍ ထုိးရသည္။ ဝါးကို စိတ္ထားေသာ ႏွစ္ေတာင့္ထြာ ရွိသည့္ ဓနိ တံႏွင့္ ထိုးရသည္။ဓနိထိုး ခမွာ ဓနိပ်စ္ ၁၀၀လွ်င္ ေငြက်ပ္ ၅ဝဝ ရသည္။ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦး ဓနိထုိးလွ်င္ ဓနိပ်စ္ ၄၀၀မွ ၅၀၀ၾကား ၿပီးစီးသည္။ 

ပင္လယ္ ဒီေရ ေရာက္ေသာ ေနရာ မ်ား၌ ႏွစ္ေပါင္း ၅ဝ ခန္႔ ရွင္သန္ ေပါက္ေရာက္ႏုိင္သည္။ ဒီေရ မေရာက္သည့္ ေနရာတြင္ မျဖစ္ထြန္းေပ။ ပင္လယ္ဆား ငန္ေရကို ေသာက္ရမွ သာလွ်င္ ႏွစ္ရွည္ ခံ၍ ျဖစ္ထြန္းသည္။

ဧရာဝတီ တုိင္း ေဒသႀကီး ေဒးဒရဲၿမိဳ႕နယ္ သည္ ေက်းရြာ အုပ္စု ၉၃စုျဖင့္ ဖြဲ႕စည္း ထားသည။္ ထို အထဲမွ က်ဳံဓားေက်းရြာ အုပ္စု သည္ ဓနိ အထြက္ဆံုး အုပ္စုျဖစ္သည္။

ဓနိၿခံေျမ ဧက ၅ဝဝ ေက်ာ္ ရွိသည္။ စုိက္ပ်ဳိးရန္ေျမသစ္ မ်ားလည္း ဧက ၅ဝဝ ခန္႔က်န္ ရွိ ေနေသး သည။္ ႏွစ္ စဥ္ ဓနိပ်စ္ သိန္း၃ဝေက်ာ္ ထြက္ရွိသည္။ ရန္ကုန္၊ ပဲခူး၊ ကြမ္းၿခံကုန္း ၊ ေဒးဒရဲ စေသာၿမဳိ႕မ်ား သို႔ တင္ပို႔ေရာင္းခ်သည္။

ျပည္သူ လူထု အမ်ားစု သည္ သြပ္ ဝယ္၍ အိမ္ မ်ားကို မမိုးႏုိင္ၾကေသး သမွ် ဓနိသည္ အိမ္ေခါင္မုိး မ်ားအေပၚ၌ အခန္႔သား ေနရာ ယူေနမည့္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဓနိ လုပ္ငန္းသည္ ရွင္သန္ ဖြံ႕ၿဖိဳး ေနဦး မည္သာ ျဖစ္ေတာ့သည္။ ။

 Written by  စကား၀ါ

From...Myawady